Alzheimer: Οι αριθμοί που αποκαλύπτουν τη σκληρή αλήθεια για τη νόσο
- 21 ΣΕΠ 2025
Κάθε χρόνο, η 21η Σεπτεμβρίου σηματοδοτεί την Παγκόσμια Ημέρα Alzheimer, μια ευκαιρία να ενημερωθούμε για μια νόσο που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Το Alzheimer είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας και αντιπροσωπεύει περίπου το 60-70% των περιπτώσεων. Το 2021, 57 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν με άνοια, με πάνω από 60% να βρίσκονται σε χώρες με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα. Κάθε χρόνο εμφανίζονται σχεδόν 10 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις.
Στατιστικά Στοιχεία για την άνοια το 2025
- Παγκόσμια Εξάπλωση: Το 2025 εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 57 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως που ζουν με άνοια, με τον αριθμό αυτό να αναμένεται να φτάσει τα 139 εκατομμύρια έως το 2050, κυρίως λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της αύξησης των παραγόντων κινδύνου.
- Ελλάδα: Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 4η θέση παγκοσμίως όσον αφορά την επικράτηση άνοιας, με 2.090 περιπτώσεις ανά 100.000 κατοίκους το 2025.
- ΗΠΑ: Στις Ηνωμένες Πολιτείες, περίπου 7,2 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω ζουν με άνοια το 2025, με τον αριθμό αυτό να αναμένεται να φτάσει τα 13,8 εκατομμύρια έως το 2060.
Γιατί οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στο Alzheimer
iStock
Στατιστικά, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να διαγνωστούν με Alzheimer. Περίπου τα 2/3 των ανθρώπων με τη νόσο είναι γυναίκες. Οι λόγοι περιλαμβάνουν πράγματα όπως:
- Μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής: Η ηλικία είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου.
- Ορμονικές αλλαγές: Η μείωση των οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο.
- Γενετικοί παράγοντες: Το γονίδιο APOE ε4 επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες.
Επιπλέον, αξίζει να σημειώσουμε ότι οι γυναίκες παρέχουν περίπου το 70% των ωρών φροντίδας σε ανθρώπους με άνοια, κάτι που αυξάνει την ψυχολογική και σωματική τους επιβάρυνση.
Πώς εκδηλώνεται η άνοια
Η άνοια επηρεάζει τη μνήμη, τη σκέψη και την ικανότητα εκτέλεσης καθημερινών δραστηριοτήτων. Αρχικά, μπορεί να παρατηρηθούν:
- Απώλεια πρόσφατων αναμνήσεων.
- Δυσκολία στην εύρεση λέξεων ή στην επίλυση προβλημάτων.
- Αποπροσανατολισμός σε γνωστά μέρη.
- Αλλαγές στη διάθεση και την προσωπικότητα.
- Καθώς εξελίσσεται, η άνοια απαιτεί ολοένα μεγαλύτερη βοήθεια για καθημερινές ανάγκες, όπως φαγητό, κίνηση και προσωπική φροντίδα.
Κόστος και κοινωνικές επιπτώσεις
Ενδεικτικά το 2019, η άνοια κόστισε στην παγκόσμια οικονομία 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια, με το μισό των εξόδων να προέρχεται από φροντίδα που παρέχουν μέλη της οικογένειας και φίλοι. Η άνοια είναι η 7η αιτία θανάτου παγκοσμίως και μια από τις κύριες αιτίες αναπηρίας σε ηλικιωμένους.
Alzheimer – Το 50% των περιπτώσεων άνοιας παγκοσμίως θα μπορούσαν να προληφθούν
Η εφαρμογή αυτών των προληπτικών μέτρων όχι μόνο μειώνει τον κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας, αλλά μπορεί επίσης να παρατείνει τα χρόνια υγιούς ζωής και να μειώσει τον χρόνο που οι πάσχοντες περνούν σε κακή κατάσταση υγείας.
Αν και η ηλικία και η γενετική παίζουν ρόλο, η άνοια δεν είναι αναπόφευκτη. Μελέτες δείχνουν ότι σχεδόν το 50% των περιπτώσεων άνοιας παγκοσμίως θα μπορούσαν να προληφθούν ή να καθυστερήσουν, αν αντιμετωπιστούν 14 τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου από την παιδική ηλικία έως την ενήλικη ζωή.
Σύμφωνα με σχετική έρευνα, καθοριστικό ρόλο παίζει η τροποποίηση παραγόντων όπως: χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, προβλήματα ακοής, υπέρταση, κάπνισμα, παχυσαρκία, κατάθλιψη, έλλειψη σωματικής δραστηριότητας, διαβήτης, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, τραυματισμοί στο κεφάλι, ατμοσφαιρική ρύπανση, αλλά και κοινωνική απομόνωση.
Φροντίδα και υποστήριξη
Οι άνθρωποι με άνοια μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους με:
- Τακτική φυσική δραστηριότητα.
- Κοινωνικές και πνευματικές δραστηριότητες.
- Συνεχή παρακολούθηση από γιατρό.
- Υγιεινή διατροφή και διατήρηση χόμπι.
- Οι φροντιστές πρέπει να φροντίζουν και τη δική τους υγεία, να παίρνουν διαλείμματα και να ζητούν επαγγελματική υποστήριξη αν χρειαστεί.
Η άνοια και το Alzheimer είναι προκλήσεις που αφορούν όχι μόνο τους πάσχοντες, αλλά και τις οικογένειες και την κοινωνία συνολικά. Οι γυναίκες επηρεάζονται περισσότερο, τόσο ως ασθενείς όσο και ως φροντίστριες. Μέσα από πρόληψη, ενημέρωση και υποστήριξη, μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο και να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ζουν με τη νόσο.
Η Παγκόσμια Ημέρα Alzheimer μάς υπενθυμίζει τη σημασία της ευαισθητοποίησης και της δράσης για την καλύτερη υποστήριξη όσων ζουν με άνοια και των φροντιστών τους.
