Αφροδίτη Γεωργούση: «Θέλω να πω σε όλα τα κορίτσια “μιλήστε” αλλά πρέπει να ξέρουν πόσο δύσκολος είναι αυτός ο αγώνας»

– Έχουν περάσει 2 μήνες από τη στιγμή της απόφασης του Εφετείου. Έχεις συνειδητοποιήσει τι έχει συμβεί; Πώς είσαι;

Κάθε μέρα νιώθω και λίγο καλύτερα, δεν έχω συνειδητοποιήσει ακόμα ότι τελείωσε. Όταν για περίπου 5 χρόνια έχω συνηθίσει σε μία καθημερινότητα που με ανάγκαζε να σηκωθώ το πρωί με δυσκολία από το κρεβάτι με τον γνωστό, βαρύ αναστεναγμό και με αργά βήματα, να κατευθυνθώ προς το μπάνιο για να δω στον καθρέφτη το άυπνο πρόσωπό μου και να πω στον εαυτό μου για ακόμη μια φορά: «Πάμε. Μπορείς. Αντέχεις. Πρέπει. Θα τα καταφέρεις», να φορέσω τα ρούχα μου με την αίσθηση ότι φοράω τη στολή του πολέμου και να μπω για ώρες σε μία κρύα αίθουσα γεμάτη τοξικά βλέμματα, αμφισβήτηση και να μπορέσω να επιβιώσω εκεί, αυτό θέλει χρόνο να ξεχαστεί.

«Αυτό που έχω ως προτεραιότητα τώρα είναι να καθαρίσω τον καθρέφτη μου από την παραμόρφωση, γιατί μετά από τόση λάσπη και βρωμιά που δέχτηκα, είχα αρχίσει να με αμφισβητώ και η ίδια».

Οπότε και με τη βοήθεια της ψυχολόγου μου και των δικών μου ανθρώπων, αρχίζω μέρα με τη μέρα να συνειδητοποιώ τι έγινε και να μπαίνω σε ρυθμούς κανονικής ζωής.

– Υπήρχαν δηλαδή στιγμές που το gaslighting ήταν τόσο έντονο που αναρωτιόσουν η ίδια ποια είσαι;

Εννοείται υπήρξαν, όταν για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα ακούς ψέματα, ότι είσαι κάποια άλλη- γιατί αυτό άκουσα, με περιέγραφαν ως κάποια άλλη. Έλεγαν ότι είχα σχέση με ανθρώπους που ούτε καν γνώριζα, ότι έκανα πορνό γιατί έπαιξα σε μία γυμνή σκηνή σε βραβευμένη ταινία, ότι είμαι χούλιγκαν επειδή είμαι Παναθηναϊκός, μέχρι και το ασύλληπτο ότι δεν είμαστε αρκετά όμορφες για να μας βιάσει κανείς και γενικά αφηγήματα που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Όταν συμβαίνει αυτό, τότε είναι σαν να σου κάνουν πλύση εγκεφάλου. Αρχίζεις και αμφισβητείς κι εσύ η ίδια τον εαυτό σου. Θέλει πολλή δουλειά, για να μπορέσεις να μείνεις σταθερή και να κοιτάξεις τον καθρέφτη σου, όπως σου έλεγα, και να δεις ποια πραγματικά είσαι.

– Γυρνώντας τον χρόνο πίσω στην εποχή που ξεκίνησε το #MeToo στην Ελλάδα και πέρασε στον χώρο του θεάτρου. Θυμάσαι πώς ένιωθες;

Ήταν σοκαριστικό. Θυμάμαι πάρα πολύ έντονα όταν έμαθα, πριν καν γίνει κάποια καταγγελία, ότι εστάλη ένα εξώδικο στα media από τον καταδικασθέντα, ζητώντας να μην ακουστεί το όνομά του. Εκεί νόμιζα ότι το έκανε για μένα, μήπως μιλήσω εγώ. Στη συνέχεια, όταν έγιναν οι 3 επώνυμες καταγγελίες και μετά κι άλλη, κι άλλη, ήταν το μεγαλύτερο ταρακούνημα για μένα. Κατάλαβα ότι αυτό δεν είχε συμβεί μόνο σε μένα, ότι δεν έφταιγα εγώ, ότι δεν έκανα κάποιο λάθος ούτε παρεξήγησα. Φαίνεται παράξενο αλλά εκεί ένοιωσα μια κάποια σιγουριά που με έκανε να σκέφτομαι ότι τώρα είναι η ώρα να πω κι εγώ τι μου συνέβη. Γιατί, ούτε κρύβονται άνθρωποι πίσω απ’ αυτό που λένε #MeToo, που κινούν τα νήματα, ούτε άνθρωποι μπροστά με πλακάτ και σημαίες. Μια ιδέα είναι που σε ωθεί να σταματήσεις να φοβάσαι. Αυτό είναι.

– Πόσο καιρό σου πήρε να αποφασίσεις να κάνεις τη δική σου καταγγελία;

Μου πήρε έναν μήνα για να το αποφασίσω. Έναν μήνα που ακόμα και μέσα στην ίδια μέρα άλλαζα γνώμες. Συμβουλευόμουν φίλους νομικούς και άρχισα να καταλαβαίνω ότι αυτό που μου έχει συμβεί είναι σοβαρό, είναι απόπειρα βιασμού (έπαθα σοκ ακόμα και στο άκουσμα της λέξης), ότι είναι ποινικό αδίκημα και τιμωρείται με φυλάκιση . Άρχισα να μαθαίνω πόση βαρύτητα είχε το αδίκημα αυτό, πόσο χρονοβόρο και κοστοβόρο ήταν το δικαστήριο, και τότε ένοιωθα και πιο βαριά την υπογραφή μου, και έκανα πίσω.

Ήξερα ότι ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω για να διαγράψω το περιστατικό που μου είχε συμβεί. Αλλά ένοιωθα χρέος μου να σταματήσω αυτή τη δράση, προστατεύοντας άλλα κορίτσια.

«Αποφάσισα οριστικά να καταγγείλω όταν κατάλαβα ότι δεν είμαι μόνη και δεν είμαι η μόνη».

– Πόσες φορές βρέθηκες κοντά στο να το μετανιώσεις;

Πρέπει να ρωτήσεις τους δικηγόρους μου πόσες φορές τους έχω πάρει τηλέφωνο και τους έχω πει «τι μπορούμε να κάνουμε για να τελειώνει, δεν αντέχω άλλο». Ήταν πάρα πολλές φορές. Είναι εξοντωτική η όλη διαδικασία γιατί οφείλεις εσύ να αποδείξεις την κατηγορία. Θα σου πω μόνο ότι η κατάθεσή μου στο Πρωτοδικείο διήρκεσε 3,5 μέρες και 2 στο Εφετείο. Καταθέσεις με ερωτήσεις σε ρυθμούς ανάκρισης, που επαναλαμβάνονταν για να κουραστώ και να πέσω σε αντιφάσεις, ερωτήσεις που πριν προλάβω να απαντήσω τη μία ξεκινούσε η επόμενη για να μπερδευτώ και ξανά και ξανά ώσπου να μην αντέξω. Επίσης δύσκολη διαδικασία είναι να ψάχνεις στοιχεία ή να υποβάλεις δικούς σου ανθρώπους, που ήταν μάρτυρες, να περάσουν αυτή τη βάσανο. Δύσκολος αγώνας, ανυπόφορος. Αν ήξερα πως είναι η διαδικασία δεν θα είχα καταγγείλει.

– Και πού βρισκόταν η δύναμη να συνεχίσεις;

Από την αλήθεια μου. Αυτό ήταν κάτι που μου έδινε μεγάλη σιγουριά ότι ήξερα πώς είναι το περιστατικό ήξερα τι έλεγα, έλεγα την αλήθεια, δεν υπήρχε κάτι να με κρατάει πίσω. Πολύ σημαντικό ρόλο έπαιξε η οικογένειά μου, η μητέρα και η αδερφή μου που είναι οι αφανείς ηρωίδες αυτής της υπόθεσης. Αν δεν υπάρχει οικογένεια να στηρίξει, δεν νομίζω ότι μπορεί εύκολα να δοθούν τέτοιοι αγώνες.

Έπειτα οι δικηγόροι μου, ο Ανδρέας Βαγγόπουλος και ο Αλέξανδρος Μίντζιας, δύο σπουδαίοι άνθρωποι που τους χρωστάω πάρα πολλά, γιατί ήταν πάντα δίπλα μου να με στηρίζουν όχι μόνο στα νομικά, αλλά και στα ανθρώπινα και στα ψυχολογικά μου ξεσπάσματα, που ήταν πολλά. Στάθηκαν δίπλα μου με αξιοπρέπεια, με ήθος, δίνοντάς μου σιγουριά και ασφάλεια, αλλά και την υποστήριξη που είχα ανάγκη. Μετά ήταν η οικογένεια γενικότερα, η ξαδέρφη μου, οι φίλοι μου οι καλοί, ήταν πολλοί σημαντικοί. Και τέλος η άλλη καταγγέλλουσα, μαζί με την οποία δώσαμε αυτόν τον δικαστικό αγώνα.

«Η άλλη καταγγέλλουσα ήταν πάντα εκεί· όταν ένιωθα ότι εγώ καταρρέω με σήκωνε εκείνη, όταν εκείνη δεν άντεχε τη σήκωνα εγώ. Ήταν πολύ σημαντικό που είχα έναν τέτοιο συνοδοιπόρο σε αυτόν τον αγώνα».

– Τι ανακάλυψες για τον εαυτό σου μέσα σε αυτά τα 4,5 χρόνια;

Είδα κι έμαθα πράγματα για τα οποία δεν είχα ιδέα. Ωρίμασα, κυρίως. Έγινα πάρα πολύ υπομονετική, πράγμα που δεν είχα. Έμαθα να συγκρατούμαι, να ακούω πράγματα και να μην αντιδρώ. Δοκιμάστηκα πολύ. Κυρίως όμως έμαθα πολλά για τα δικαστήρια, για τους νόμους, για την όλη διαδικασία. Δεν είχα περάσει ποτέ στο παρελθόν πόρτες ανακριτή, εισαγγελίας και γενικά δικαστηρίων. Με λύπη μου θα πω ότι αντιλήφθηκα ότι η κοινωνία δεν είναι ακόμα έτοιμη να αγκαλιάσει με ευαισθησία θύματα τέτοιων αδικημάτων.

Είδα από την άλλη, πόση δύναμη έχουμε μέσα μας. Δύναμή που την ανακαλύπτουμε μόνο όταν πραγματικά την έχουμε ανάγκη. Είδα να με στηρίζουν άνθρωποι που δεν πίστευα ποτέ πόσο με αγαπούν και πόσο είναι έτοιμοι να με βοηθήσουν. Και γενικά αναθεώρησα πολλά, νομίζω πως είμαι μία άλλη. Μετά από αυτή τη δίκη με έχω γνωρίσει, με έχω δυναμώσει, με έχω πιστέψει, με έχω αγαπήσει και έχω ξεσκαρτάρει και άτομα που με περιβάλλουν.

– Για τους άλλους τι έμαθες;

Γενικά είδα πολύ μεγάλη υποκρισία. Ανακάλυψα πόσο εύκολα μπορεί κάποιος να πει ψέματα, χωρίς καμία ντροπή. Είδα ανθρώπους να μιλάνε για μένα χωρίς καν να με ξέρουν, να εκμεταλλεύονται τη διαδικασία, να παραπληροφορούν ότι είναι μέρος της δίκης ενώ δεν ήταν ούτε μάρτυρες, ακόμα και να εμφανίζονται στα δικαστήρια μόνο για να τους παίρνουν οι κάμερες ενώ δεν ήξεραν καν τη δικογραφία, αλλά ούτε και ενδιαφέρθηκαν ποτέ ουσιαστικά να βοηθήσουν τα θύματα.

Είδα επίσης ανθρώπους που πίστευα για φίλους, οι οποίοι είχαν συνηθίσει να είμαι εκεί πάντα διαθέσιμη, πάντα δοτική, αισιόδοξη όταν αποφάσισα να δώσω αυτή τη μάχη να είναι ανίκανοι και δειλοί να με στηρίξουν και εξαφανίστηκαν. Έμαθα λοιπόν, ότι υπάρχει πολλή υποκρισία και απίστευτη παραπληροφόρηση στο τι έβγαινε προς τα έξω.

– Αυτό το «μιλήστε» που το λέγαμε και το λέμε και θα εξακολουθήσουμε να το λέμε γιατί αυτή είναι η σωστή πλευρά της ιστορίας, τι κρύβει που δεν το υπολογίζουμε; Τι είναι αυτό που βίωσες ως κόστος;

Το να μιλήσουμε και το να πάμε στο δικαστήριο να παρευρεθούμε και να αγωνιστούμε για την αλήθεια μας, είναι μία πράξη με καθημερινή πεντάωρη, εξάωρη διάρκεια. Το θέμα είναι ότι υπάρχει ένα πριν κι ένα μετά σε κάθε μέρα κι εκεί είναι το μεγαλύτερο κόστος. Όσον αφορά αυτούς που φώναζαν τότε να μιλήσουμε, ήταν οι πρώτοι που σιώπησαν. Σίγουρα κανείς δεν ήξερε τι κόστος κρύβει από πίσω αυτή η προτροπή. Θεωρώ πως ούτε οι ίδιοι ήξεραν και γι’ αυτό σφύριξαν αδιάφορα στη συνέχεια, όταν είδαν πόσο σοβαρά ήταν τα περιστατικά.

«Από την προσωπική μου εμπειρία θα πω ότι πλήρωσα τίμημα σε όλους τους τομείς. Ίσως να φαντάζεται κανείς ότι το δύσκολο είναι μόνο το δικαστήριο. Λάθος».

Εκτός από το οικονομικό, το ψυχολογικό, το επαγγελματικό που είναι τα βασικά, υπάρχουν κι άλλα θέματα από τα οποία μπορεί να επηρεάζεται ένας άνθρωπος σε αυτή τη διαδικασία. Προσωπικά χρειάστηκε να κλείσω τους προσωπικούς μου λογαριασμούς στα social media για να μην διαβάζω πράγματα που με στενοχωρούν, να πετάξω την τηλεόραση για να μην βλέπω εκπομπές και επηρεάζομαι, μέχρι να περπατάω και να κοιτάω συνέχεια πίσω μου με καχυποψία. Όλο αυτό είναι κόστος που δεν μπορεί εύκολα να καταλάβει κάποιος. Αν νομίζει κάποιος ότι θα δίνει έναν τόσο σκληρό και μακροχρόνιο δικαστικό αγώνα και η ζωή του θα παραμείνει όπως πριν, γελιέται.

Δυστυχώς, ξεχνάς την ταυτότητά σου, τις ανάγκες σου και οποιαδήποτε μορφή διασκέδασης και αφοσιώνεσαι μόνο σε αυτόν τον αγώνα παλεύοντας καθημερινά να αναγνωριστεί η αλήθεια σου. Δεν είσαι τίποτα άλλο, δεν είσαι πια επαγγελματίας, σύντροφος, καλός φίλος. Κουράζεις πάρα πολύ τους φίλους σου, γιατί το μυαλό σου είναι μόνο εκεί και μόνο αυτό σε απασχολεί. Δεν θέλω να αποθαρρύνω άλλα κορίτσια, αλλά πρέπει να ξέρουν ότι υπάρχει κι αυτό.

– Νιώθεις ότι αλλάζει κάτι στη μετά #MeToo εποχή στη δουλειά σου;

Πιστεύω πραγματικά ότι το αποτέλεσμα της δίκης βοηθάει στο να αλλάξει το πλαίσιο στη δουλειά μου και να τελειώνουμε με αυτή τη νοοτροπία ότι πρέπει να κοιμηθείς με τον σκηνοθέτη για να πάρεις έναν ρόλο και στο να μη φοβούνται τα νέα παιδιά να ασχοληθούν με αυτό το επάγγελμα. Έχει και σπουδαίους ανθρώπους με ήθος και αξίες. Όπως πιστεύω ότι συνέβαλε γενικότερα στην κοινωνία για να καταλάβουμε επιτέλους ότι το όχι είναι όχι.

– Παρ’ όλα αυτά εσείς τα «γιατί τώρα» τα ακούσατε μέσα στο δικαστήριο, στα social media, παντού…

Γενικά ειπώθηκαν πάρα πολλά πράγματα από πάρα πολλούς σε σχέση με αυτή την υπόθεση. Έχω την αίσθηση ότι όσοι σχολιάζουν «γιατί τώρα» είναι οι ίδιοι άνθρωποι που κάνουν τα στραβά μάτια όταν συμβαίνει κάτι που χρειάζεται καταγγελία στο διπλανό τους διαμέρισμα ή που φοβούνται να καταγγείλουν τον εργοδότη τους επειδή δεν τους βάζει ένσημα ή που σφυρίζουν αδιάφορα εκεί που πρέπει να μιλήσουν, όπως συνέβαινε και στον χώρο του θεάτρου για χρόνια και επέτρεπε αυτές τις συμπεριφορές ενώ ήταν γνωστές. Παρ’ όλα αυτά θα σου πω κάτι που μου έμεινε από όλο αυτό. Διάβαζα πρόσφατα για μία κοπέλα στον Πειραιά που τη βίασαν ομαδικά και η πρώτη σκέψη που έκανα δεν ήταν τι πέρασε εκείνο το βράδυ, αλλά τι έχει να περάσει για να αποδείξει αυτό που της συνέβη. Αυτό εμένα με συγκλόνισε, όταν συνειδητοποίησα τι σκέψη έκανα.

– Την ποινή που επιβλήθηκε στον καταδικασθέντα πώς τη σχολιάζεις;

«Για εμένα η ποινή δεν ήταν ποτέ το ζητούμενο. Δεν αποφάσισα να καταγγείλω για να εκδικηθώ. Ο λόγος που κατήγγειλα είναι για να βγάλω επιτέλους από μέσα μου όλα αυτά που είχα και να λυτρωθώ. Και κυρίως για να σταματήσει αυτή η δράση, να προστατέψω άλλα κορίτσια».

Δεν ταυτίζομαι με σχόλια του τύπου «να σαπίσει στη φυλακή και να μην ξαναδεί το φως της μέρας», ίσα- ίσα. Θεωρώ ότι ποινή δεν είναι μόνο ο εγκλεισμός.

– Τι θα έλεγες στα υπόλοιπα κορίτσια εκεί έξω που ίσως είναι στη θέση σου;

Θα τους έλεγα να πάνε άμεσα να καταγγείλουν, γιατί εγώ ταλαιπωρήθηκα πολύ να απαντώ στο γιατί δεν το έκανα. Να είναι παρατηρητικές για να έχουν περισσότερα στοιχεία- αν και αυτό κρύβει άλλες παγίδες μέσα, να τους πουν «μα καλά πώς θυμάσαι τόσες λεπτομέρειες μετά από απόπειρα βιασμού;» για να τις αμφισβητήσουν.

«Θέλω να τους πω να μιλάνε, αλλά δεν μπορώ να τους χρυσώσω το χάπι ότι αυτό θα είναι κάτι εύκολο. Είναι κάτι πάρα πολύ δύσκολο. Αλλά όπως έδειξε το αποτέλεσμα, αν έχουν την αλήθεια τους και τη στηρίξουν ως το τέλος, θα δικαιωθούν».