Στην Ιταλία η γυναικοκτονία είναι έμφυλο έγκλημα και τιμωρείται με ισόβια κάθειρξη. Στην Ελλάδα των κυρ Παντελήδων όχι
- 26 ΝΟΕ 2025
Η ιταλική Βουλή ενέκρινε ομόφωνα την εισαγωγή του εγκλήματος της γυναικοκτονίας, της δολοφονίας μιας γυναίκας με κίνητρο το φύλο, με νόμο που εισάγει τον όρο «γυναικοκτονία» στον ποινικό κώδικα της χώρας, προβλέποντας την ποινή της ισόβιας κάθειρξης. Σε μια συμβολική κίνηση, το νομοσχέδιο εγκρίθηκε στις 25/11, την ημέρα που είναι αφιερωμένη στην εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών παγκοσμίως. Αυτό το λες α) σημάδι ότι μια πατριαρχική χώρα αναγνωρίζει την αρρώστια της και μπορεί να θεραπευτεί, β) σημάδι σεβασμού στις φωνές εκατομμυρίων γυναικών που απαιτούν τη νομική αναγνώριση του όρου. Και όσο δεν αναγνωρίζει ο νόμος τις γυναικοκτονίες, τόσο θα υπάρχει κενό.
Η Ιταλία θα καταγράφει κάθε δολοφονία γυναίκας που υποκινείται από το φύλο της ως γυναικοκτονία
Ο νόμος, που εισήχθη από την πρωθυπουργό Giorgia Meloni, υποστηρίχθηκε από την ακροδεξιά κυβέρνησή της, καθώς και από βουλευτές της αντιπολίτευσης. Πολλοί φορούσαν κόκκινες κορδέλες ή κόκκινα γιλέκα στη μνήμη των θυμάτων βίας. Ο νόμος εγκρίθηκε από όλους τους 237 βουλευτές και έγινε δεκτός με ξέσπασμα χειροκροτημάτων. Η Ιταλία θα ενταχθεί πλέον στην ίδια λίστα με την Κύπρο, τη Μάλτα και την Κροατία, ως κράτη μέλη της ΕΕ που έχουν εισαγάγει έναν νομικό ορισμό της γυναικοκτονίας στους ποινικούς τους κώδικες.

Η ιδέα ενός νόμου για τις γυναικοκτονίες είχε συζητηθεί και στο παρελθόν στην Ιταλία, αλλά η δολοφονία της 22χρονης Giulia Cecchettin από τον πρώην φίλο της ήταν μια τραγωδία που σόκαρε τη χώρα και την έκανε να αναλάβει δράση. Η 22χρονη μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου από τον Filippo Turetta, ο οποίος στη συνέχεια τύλιξε το σώμα της σε σακούλες και το πέταξε στην όχθη μιας λίμνης. Ο πρώην φίλος της την είχε μαχαιρώσει μέχρι θανάτου σε μια προμελετημένη επίθεση, όταν εκείνη αρνήθηκε να τα ξαναβρεί μαζί του.
Η βάναυση δολοφονία της φοιτήτριας σηματοδότησε την 105η γυναικοκτονία του 2023 στην Ιταλία και δεν ήταν η πρώτη που τράβηξε την προσοχή των μέσων ενημέρωσης και προκάλεσε κοινωνική κατακραυγή. Μετά τη γυναικοκτονία, ο Filippo Turetta διέφυγε στη Γερμανία, όπου συνελήφθη από τη γερμανική αστυνομία. Ο δολοφόνος της δεν είναι τέρας. Είναι ένας «υγιής γιος της πατριαρχίας» (όπως έγραψε η αδελφή της Giulia Cecchettin). Ήταν λόγια που οδήγησαν πλήθη σε όλη την Ιταλία απαιτώντας αλλαγή.
Η δικαστής Paola di Nicola είναι μέλος μιας επιτροπής εμπειρογνωμόνων που εξέτασε 211 πρόσφατες δολοφονίες γυναικών για κοινά χαρακτηριστικά και στη συνέχεια συνέταξε τον νόμο για τις γυναικοκτονίες. «Αυτός ο νόμος σημαίνει ότι θα είμαστε οι πρώτοι στην Ευρώπη που θα αποκαλύψουμε το πραγματικό κίνητρο των δραστών, το οποίο είναι η ιεραρχία και η εξουσία». Ο ιταλικός νόμος θα εφαρμόζεται σε δολοφονίες που αποτελούν «πράξη μίσους, διακρίσεων, κυριαρχίας, ελέγχου ή υποδούλωσης μιας γυναίκας ως γυναίκας» ή που συμβαίνουν όταν αυτή διακόπτει μια σχέση ή για να «περιορίσουν τις ατομικές της ελευθερίες».
Τι «ακούμε» στην Ελλάδα όποτε μιλάει κανείς για νομική αναγνώριση του όρου γυναικοκτονία;
Η γυναικοκτονία είναι όρος διεθνής που έχει υιοθετηθεί από τον ΟΗΕ, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η γυναικοκτονία δεν είναι μόνο έγκλημα κατά της ζωής, είναι έγκλημα κατά του γυναικείου φύλου και αποτελεί το αποκορύφωμα μιας έμφυλης βίας. Αν δεν το ονοματίσουμε αυτό, δεν θα γίνει αντιληπτό το πώς μια ιδιοκτησιακή αντίληψη για τη γυναικεία ζωή οδηγεί στην αφαίρεσή της.
Οι σεξιστάροι θα επιμείνουν ότι αν αγαπάς τις γυναίκες πρέπει να επιμείνεις στον όρο «ανθρωποκτονία», γιατί πάνω από όλα είμαστε άνθρωποι. Λυπάμαι, αλλά είναι απλά μισογύνηδες που φοβούνται μια ορολογία και όχι την έμφυλη βία.
«Γυναικοκτονία δεν υπάρχει, μόνο ανθρωποκτονία»
Ποιων η σθεναρή άρνηση μάς δίνει πολλές πληροφορίες για την επιμονή της τοξικής πατριαρχίας; Οι γυναικοκτονίες είναι εγκλήματα που στηρίζονται στις βαθιά εμπεδωμένες κοινωνικές αντιλήψεις και έμφυλα στερεότυπα, σύμφωνα με τα οποία οι γυναίκες είναι κατώτερες, υποτελείς στην ανδρική εξουσία, και δυνητικά μπορούν να «τιμωρηθούν», «ελεγχθούν» και «σωφρονιστούν» μέσω της έμφυλης βίας.
Γιατί αργεί η νομική αναγνώριση του όρου στην Ελλάδα;