PROFILE

Justine Triet: Το «κακομαθημένο παιδί» της Γαλλίας που διεκδικεί Όσκαρ Σκηνοθεσίας 

Taylor Jewell/Invision/AP Images

5 σκηνοθέτες διαγωνίζονται στην κατηγορία Καλύτερης Σκηνοθεσίας στα Όσκαρ 2024. Ανάμεσά τους μία και μόνη γυναίκα, η Justine Triet. Η Justine Triet σκηνοθέτησε την ταινία Ανατομία μιας πτώσης (ένα δικαστικό δράμα που ελπίζω να είδες και να απόλαυσες) κι έγινε η 8η γυναίκα, που προτείνει η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου για Όσκαρ Σκηνοθεσίας.

Η Justine Triet υπέγραψε και το σενάριο της ταινίας, που είναι υποψήφια συνολικά για 5 βραβεία Όσκαρ, συμπεριλαμβανόμενων αυτών των κατηγοριών Καλύτερης Ταινίας και Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου. Η Ανατομία μιας πτώσης είναι μια γαλλόφωνη ταινία και αφορά την ιστορία μίας συγγραφέα που δικάζεται ως ύποπτη για τον θάνατο του συζύγου της. Είχε 4 υποψηφιότητες για Χρυσές Σφαίρες και κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες πριν από λίγους μήνες.

Τότε ήταν που η Justine Triet δεν φοβήθηκε να μιλήσει για πολιτική, ενώ παραλάμβανε το βραβείο της. Στις Κάννες είχαν απαγορευθεί οι διαδηλώσεις κατά τη διάρκεια διεξαγωγής του Φεστιβάλ, που έγινε την περίοδο που η Γαλλία «φλεγόταν» από διαμαρτυρίες για νομοσχέδιο που αφορούσε τις συντάξεις.

«Η χώρα έχει υποφέρει από ιστορικές διαμαρτυρίες λόγω της αναδιαμόρφωσης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Αυτές τις διαμαρτυρίες τις αρνήθηκαν και τις κατέστειλαν με σοκαριστικό τρόπο», είπε η Justine Triet, που παρέλαβε το βραβείο της από την Jane Fonda. «Η εμπορευματοποίηση της κουλτούρας που αυτή η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση υποστηρίζει είναι στη διαδικασία να σπάσει την εξαίρετη γαλλική κουλτούρα, χωρίς την οποία δεν θα ήμουν εδώ σήμερα», πρόσθεσε και προκάλεσε τις αντιδράσεις της Γαλλίδας υπουργού Πολιτισμού, αλλά και του δημάρχου των Καννών, ο οποίος τη χαρακτήρισε «κακομαθημένο παιδί».

Για χρόνια αισθανόταν περιθωριοποιημένη στο γαλλικό σινεμά. «Δεν ένιωθα ότι το γαλλικό σινεμά με ήθελε εκεί γύρω. Ένιωθα ότι όλες οι θέσεις ήταν κατειλημμένες», είπε στην Guardian. Ωστόσο αυτό δεν είναι αρκετό για να αγνοήσει κανείς τα σχόλια, ότι η Γαλλία φέρθηκε «εκδικητικά» στην Justine Triet μη στέλνοντας την Ανατομία μιας πτώσης ως πρόταση και για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Εκείνη, εκφράζοντας τον θαυμασμό της για την ταινία που τελικά επιλέχθηκε, The Taste of Things, χαρακτήρισε «τεράστια απογοήτευση».

Ένα «κακομαθημένο παιδί» για τους πολιτικούς της Γαλλίας, μία σπουδαία σκηνοθέτρια για το κοινό της, η Justine Triet έγινε η 8η γυναίκα στην ιστορία των Όσκαρ που διεκδικεί το Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας.

Οι 7 που έχουν προηγηθεί είναι:

  • 1977 Lina Wertmüooer, Seven Beauties
  • 1993 Jane Campion, The Piano
  • 2003 Sofia Coppola, Lost in Translation
  • 2009 Kathryn Bigelow, The Hurt Locker (Κέρδισε)
  • 2017 Greta Gerwig, Lady Bird
  • 2020 Chloé Zhao, Nomadland
  • 2020 Emerald Fennell, Promising Young Woman
  • 2021 Jane Campion, The Power of the Dog (Κέρδισε)

Ενόψει των φετινών Όσκαρ και της πιθανότητας να γίνει η 3η γυναίκα που θα κερδίσει το Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας, όπως έγινε και η 3η γυναίκα που κέρδισε Χρυσό Φοίνικα, ήρθε η ώρα να τη μάθεις καλύτερα.

5 πράγματα που μάλλον δεν ξέρεις για την Justine Triet

Μεγάλωσε σε βουδιστική κοινότητα

Η Justine Triet μεγάλωσε στο Παρίσι με τους γονείς και τα 2 αδέρφια της. Πέρασε μεγάλο μέρος της ηλικίας της σε μία βουδιστική κοινότητα. «Θα ήταν πολλές φορές 200 με 300 άνθρωποι από κάθε γωνιά της Ευρώπης στην κοινότητα. Ήταν ένα πολύ ασυνήθιστο μεγάλωμα και με εμπλούτισε πολύ», έχει πει η ίδια σε συνέντευξή της στη Guardian.

Η πρώτη της «επένδυση» στο σινεμά ήταν ένα καλό μικρόφωνο

Αρχικά η Justine Triet ήθελε να γίνει ζωγράφος και γράφτηκε στη σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι. Ταυτόχρονα δούλευε ως ταξιθέτρια στο θέατρο. Όλα άλλαξαν όταν ανακάλυψε τα ντοκιμαντέρ. Μαγεύτηκε, έμαθε μόνη της τις αρχές της σκηνοθεσίας, σπούδασε μοντάζ και η πρώτη της «επένδυση» ήταν ένα καλό μικρόφωνο γιατί κάποιος της είχε πει «δεν έχει σημασία πόσο χάλια είναι οι ταινίες σου, αρκεί να έχεις καλό ήχο».

Ξεκίνησε να κάνει ντοκιμαντέρ με πολιτικά θέματα και αυτά την οδήγησαν στην πρώτη της ταινία μυθοπλασίας, με τίτλο Age of Panic του 2013. Οι επόμενες 2 ταινίες της ήταν το In Bed With Victoria και η Sibyl.

Γράφει μαζί με τον σύντροφό της

Τα σενάρια των 2 ταινιών που προανέφερα αλλά, και αυτό της Ανατομίας μίας πτώσης, υπογράφουν από κοινού η Triet και ο σύντροφός της, Arthur Harari, ο οποίος είναι επίσης καταξιωμένος σκηνοθέτης. Η ταινία Ανατομία μίας πτώσης μπορεί να βάζει έναν γάμο στο «εδώλιο» αλλά δεν αφορά τη δική τους οικογενειακή ζωή, όπως έχει πει σε συνεντεύξεις της η Triet.

Την πιο χαρακτηριστική σκηνή της ταινίας την εμπνεύστηκαν μαζί κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Σε αυτή ακούμε μία ηχογράφηση του ζευγαριού που παρουσιάζει την ωμή αλήθεια της σχέσης τους. «Νομίζω ότι γράψαμε 60 εκδοχές αυτής της σκηνής. Δεν ήμουν πολύ χαρούμενη με αυτή. Δεν νοιαζόμουν γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Και αν δεν αγαπάς τους χαρακτήρες σου, το κοινό δεν θα νοιαστεί κι εκείνο. Οπότε ξεκινήσαμε να δουλεύουμε στη βάση της διαφωνίας τους. Κι είναι ένα ερώτημα για τον χρόνο, τον χαμένο χρόνο, τον κλεμμένο, που είναι παγκόσμιο. Όταν οι άνθρωποι χωρίζουν λένε: “Χάνω τον χρόνο μου με αυτή τη γυναίκα/ αυτόν τον άντρα. Κλέβεις τον χρόνο μου. Μου χρωστάς 5 χρόνια», είχε πει στο screendaily.

«Η ζωή μας όμως είναι τόσο βαρετή σε σχέση με αυτούς τους ανθρώπους και ο Arthur ζει», είχε συμπληρώσει γελώντας για το κατά πόσο η ταινία αντλεί στοιχεία της ζωής τους. «Ο Arthur είναι ο σύντροφος της ζωής μου και δεν έχουμε όρια στο να δουλεύουμε όλη την ώρα. Η ταινία ήταν μέσα στη ζωή μας και μερικές φορές ήταν δύσκολο για τα παιδιά μας. Το κύριο θέμα είναι χρόνος», έλεγε.

Το Vanity Fair τους χαρακτήρισε power couple του γαλλικού σινεμά, αλλά εκείνη μισεί τον χαρακτηρισμό, όπως και την όλη ιδέα του «ζευγαριού». «Νομίζω ότι δεν είναι φυσικό να ζεις ως ζευγάρι, εγώ πάντα επανεφευρίσκω τον τρόπο που ζω. Όλη η ιδέα του να είσαι με κάποιον, να ζεις μαζί του, να κάνεις παιδιά. Δεν τρελαινόμαστε για όλη αυτή την ιστορία επιτυχίας», είπε στην Guardian όπου δήλωσε ότι, δυστυχώς, δεν σκοπεύουν να γράψουν άλλο σενάριο μαζί.

H Justine Triet φτιάχνει περίπλοκους γυναικείους χαρακτήρες

Οι ηρωίδες της Justine Triet στις μεγάλου μήκους ταινίες της είναι γυναίκες περίπλοκες, δυναμικές και σεξουαλικά απενοχοποιημένες. Στην Ανατομία μιας πτώσης η αμφισεξουαλικότητα της ηρωίδας, που υποδύεται η σπουδαία Sandra Hüller, γίνεται στοιχείο – κλειδί στο δικαστήριο. Δικάζεται ως γυναίκα, μητέρα και σύζυγος και η σεξουαλικότητά της αντιμετωπίζεται απ’ όλους ως ταμπού. Όχι όμως κι από την ηρωίδα. Εκείνη την αντιμετωπίζει αναπολογητικά, ακριβώς όπως όφειλε στον εαυτό της.

«Όταν δεν βρίσκουν αρκετά στοιχεία εναντίον της, εξετάζουν τον τρόπο ζωής της. Φτάνουν στο σημείο να την βλέπουν ως κάποια που δεν φοβάται να δράσει, ας πούμε εγωιστικά, όπως το βλέπουν», εξήγησε η σκηνοθέτρια.

Για να γράψει θέλει να εξαφανίζεται

Στην πιο σύντομη απάντηση σε συνέντευξη που έχει δώσει, η Justin Triet είπε στη Viennale, όταν τη ρώτησαν «Τι σου αρέσει να κάνεις για να εμπνευστείς δημιουργικά;»: «Να εξαφανίζομαι».