Γιατί υπάρχουν ακόμα γυναίκες που δεν κάνουν μαστογραφία;

Η περσινή ανακοίνωση του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου αναφέρει ότι το 60% των γυναικών είχαν αφήσει ανεκτέλεστα τα παραπεμπτικά για μαστογραφία ή επέλεξαν να απευθυνθούν στον δικό τους ακτινοδιαγνώστη. Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού, «Άλμα Ζωής» δίνει τη δική του απάντηση με αφορμή την παραπάνω έρευνα.

Η Παρασκευή Μιχαλοπούλου, Πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» αναφέρει ότι: «Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου το ποσοστό των γυναικών που δεν έχουν αξιοποιήσει το πρόγραμμα Φώφη Γεννηματά είναι υψηλό. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι όλες αυτές οι γυναίκες δεν πραγματοποιούν τον προληπτικό τους έλεγχο». 

Όπως εξηγεί, πολλές γυναίκες επιλέγουν να απευθυνθούν στον δικό τους ακτινοδιαγνώστη και να κάνουν τη μαστογραφία τους ανεξάρτητα από το πρόγραμμα Φώφη Γεννηματά. «Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ενώ η εξέταση γίνεται, να μην καταγράφεται σε κάποιο κεντρικό σύστημα και το παραπεμπτικό του προγράμματος να φαίνεται ανεκτέλεστο. Επιπλέον, υπάρχουν ακτινοδιαγνωστικά κέντρα που δεν είναι διασυνδεδεμένα με το πρόγραμμα. Εάν δεν επιλέξουν να εκτελέσουν το παραπεμπτικό μέσω του προγράμματος, η μαστογραφία που πραγματοποιείται σε μία γυναίκα δεν καταγράφεται πουθενά. Το αποτέλεσμα είναι να μην έχουμε σαφή εικόνα της συμμετοχής των γυναικών στον προσυμπτωματικό έλεγχο».

Η Παρασκευή Μιχαλοπούλου συμπλήρωσε ότι θα ήταν αρκετά σημαντικό να υπάρξει ενιαία διασύνδεση όλων των δημόσιων και ιδιωτικών δομών ώστε να καταγράφεται κάθε μαστογραφία που διενεργείται στη χώρα μας. Όπως, επίσης είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει σωστή ενημέρωση για τον προσυμπτωματικό έλεγχο ο οποίος δεν αφορά μόνο την ατομική πρόληψη αλλά συμβάλλει ουσιαστικά και στη συλλογή πολύτιμων επιδημιολογικών δεδομένων.

Η πρόληψη είναι το καλύτερο δώρο που μπορείς να κάνεις στον εαυτό σου

Η Παρασκευή Μιχαλοπούλου εξηγεί πως ο καρκίνος του μαστού δεν κάνει διακρίσεις, όλες μας ανεξάρτητα από κοινωνική ή οικονομική κατάσταση έχουμε τις ίδιες πιθανότητες να νοσήσουμε. Η διαφορά είναι ότι κάποιες θα τον έχουμε προλάβει νωρίτερα, με αποτέλεσμα να είναι καλύτερα διαχειρίσιμος, άρα και με περισσότερες πιθανότητες επιβίωσης και καλής ποιότητας ζωής.

«Κάθε γυναίκα πρέπει να γνωρίζει ότι από πολύ νωρίς, ήδη από την ηλικία των 20 – 25 ετών, είναι σημαντικό να έχει μια σταθερή σχέση με έναν γιατρό εξειδικευμένο στον μαστό. Αυτός θα σχεδιάσει ένα εξατομικευμένο πλάνο πρόληψης βασισμένο στο ατομικό και οικογενειακό της ιστορικό».

«Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα βασικά βήματα πρόληψης: 20 – 25 ετών: Κλινική εξέταση από ειδικό γιατρό κάθε 3 χρόνια. 35 – 40 ετών: Πρώτη μαστογραφία αναφοράς. 40+ ετών: Μαστογραφία και κλινική εξέταση κάθε χρόνο».

Υπάρχουν γυναίκες που δεν κάνουν μαστογραφία;

Ναι, αλλά η πλειοψηφία μας αξιοποιεί πλήρως το προνόμιο της πρόληψης. Οι αριθμοί που έρχονται από το «Άλμα Ζωής», το επιβεβαιώνουν από πλευράς τους: Στον 15ο και 16ο συμβολικό αγώνα δρόμου και περίπατο, Greece Race for the Cure, που πραγματοποιείται σχεδόν κάθε χρόνο με στόχο την πρόληψη και ευαισθητοποίηση για τον καρκίνο του μαστού, συμμετείχαν 2.347 άτομα, εκ των οποίων 2101 ήταν γυναίκες. Οι 1998 ανέφεραν ότι πραγματοποιούν τον προληπτικό τους έλεγχο. Το ποσοστό ανέρχεται σε 85%, κάτι που καταδεικνύει πολύ υψηλό επίπεδο ευαισθητοποίησης.

«Χρειάζεται να επισημάνουμε ότι το συγκεκριμένο δείγμα δεν είναι πλήρως αντιπροσωπευτικό καθώς αφορά ένα κοινό που είναι ήδη ευαισθητοποιημένο και είναι πιο πιθανό να ακολουθεί τις ιατρικές συστάσεις. Δεν θα πρέπει να αγνοήσουμε ότι, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ για τη χώρα μας, το ποσοστό των γυναικών ηλικίας 50-69 ετών που είχαν υποβληθεί σε προσυμπτωματικό έλεγχο για καρκίνο του μαστού τα 2 έτη πριν από την εμφάνιση της πανδημίας COVID-19 ανέρχεται σε 66%».

3 γυναίκες που αποφεύγουν τη μαστογραφία, εξηγούν τους λόγους

Σοφία, 79 ετών: «Δεν συστήνω σε καμία τη δική μου στάση. Σώζονται γυναίκες με την πρόληψη»

«Κάνω συστηματικά ψηλάφηση και μία φορά έχω κάνει μαστογραφία στα 60 μου. Ήταν οδυνηρή εμπειρία. Πόνεσα πολύ όταν είχα κάνει. Για τη στάση μου σίγουρα έχει παίξει ρόλο που δεν έχω κληρονομικότητα σε καρκίνο μαστού. Έχω επαναπαυτεί. Εμπιστεύομαι πολύ τους γιατρούς και δεν τους αποφεύγω. Αλλά η διαδικασία της μαστογραφίας δεν ήταν ευχάριστη για μένα. Δεν συστήνω σε καμία τη δική μου στάση. Σώζονται γυναίκες με την πρόληψη. Αν είχα πιάσει κάτι θα είχα πάει τρέχοντας αλλά να σου πω και την αλήθεια στάθηκα τυχερή. Σε αυτή την ηλικία που είμαι πια είναι πολύ πιο δύσκολο να εμφανιστεί καρκίνος του μαστού. Κάνω εξετάσεις όταν μού συστήνουν οι γιατροί. Δεν έχω καπνίσει ποτέ, δεν πίνω, τρώω υγιεινά, γυμνάζομαι. Η κόρη μου κάνει μαστογραφία με απόλυτη ευλάβεια. Δεν με έχει παράδειγμα σε αυτό το κομμάτι. Ευτυχώς».

Αγγελική, 40 ετών: «Οφείλεται στη στάση των δικών μου γονέων με τις εξετάσεις καθώς μεγάλωνα».

«Παρόλο που δεν συμφωνώ με το να κατηγορούμε για όλα τους γονείς μας στην πολύ ενήλικη ζωή μου θα τολμήσω να πω ότι για πολλά χρόνια η σχέση μου με τις εξετάσεις και τους γιατρούς οφείλεται στη στάση των δικών μου γονέων με τις εξετάσεις καθώς μεγάλωνα. Δεν ήταν κάτι που έκαναν συστηματικά και δεν τους βγήκε, φυσικά, πάντα σε καλό. Παρ’ όλα αυτά και τα κακά παραδείγματα τα μιμείσαι, ιδιαίτερα αν σε βολεύουν. Για να μην τα πολυλογώ εν μέρει το γεγονός ότι δεν έχω κάνει ακόμα μαστογραφία, ούτε υπέρηχο μαστού και το μόνο στο οποίο είμαι πιστή ως τώρα είναι η ψηλάφιση, νιώθω ότι οφείλεται σε αυτό.

Έχω κάνει, λοιπόν, ψηλάφηση στον γιατρό, κάνω αυτοψηλάφηση, δεν έχω κάνει υπέρηχο μαστού από αμέλεια, όμως στην ιδέα της μαστογραφίας τρέμω. Έχω ελάχιστη ανοχή στον πόνο και με τη “δικαιολογία” ότι δεν έχω ιστορικό καρκίνου του μαστού στην οικογένειά μου και ότι μόλις έκλεισα τα 40, δεν έχω τολμήσει να φερθώ ως λιγότερο κακομαθημένο και περισσότερο υπεύθυνο άτομο. Δεν είναι ότι φοβάμαι το αποτέλεσμα. Απλώς φοβάμαι τη διαδικασία.

Οι μαρτυρίες της πλειοψηφίας των γυναικών γύρω μου, συμβάλλουν εν μέρει στον δισταγμό μου ή απλά εγώ επιλέγω να κρατάω τις μαρτυρίες που μιλάνε για πολύ πόνο σε σχέση με αυτές που λένε ότι δεν είναι και τίποτα φοβερό, στο μυαλό μου. Ωστόσο, έχοντας μπει τα τελευταία χρόνια στη διαδικασία να κάνω όλες τις υπόλοιπες προληπτικές εξετάσεις για την παρακολούθηση της υγείας μου (αίματος, γυναικολογικό έλεγχο, θυρεοειδή, καρδιολογικές εξετάσεις κλπ) θέλω να πιστεύω ότι αρχίζω να καταλαβαίνω πόσο γελοίος είναι ο φόβος μου για τη μαστογραφία. Έχω πει ότι αυτή τη χρονιά θα την κάνω. Για να δούμε αν θα μείνω πιστή στις δεσμεύσεις μου. Αν ένα αγαπημένο μου πρόσωπο μου έλεγε ότι δεν θέλει να κάνει μαστογραφία, θα έλεγα ότι κατανοώ τον φόβο γιατί τον νιώθω κι εγώ. Θα πρότεινα να κάνουμε μαζί αυτό το βήμα. Καμιά φορά το μόνο που χρειάζεσαι είναι κάποιος που νοιάζεσαι να φοβάται το ίδιο με σένα για να τολμήσετε μαζί».

Χαρά, 59 ετών: «Ίσως προτιμώ την άγνοια από το να ταλαιπωρηθώ και να ταλαιπωρήσω την οικογένειά μου, γνωρίζοντας»

«Έχω κάνει εξέταση στο στήθος, επειδή έκλεισε η κόρη μου για να πάμε παρέα, γιατι έβλεπε ότι το αμελώ. Γενικά αποφεύγω τους γιατρούς και τις εξετάσεις. Δεν μου αρέσουν. Δεν έχει τύχει κάποιο περιστατικό στον κύκλο μου που να με έχει οδηγήσει σε αυτή τη συμπεριφορά, αλλά ας πούμε ότι κατά κύριο λόγο σκέφτομαι ότι μπορεί να μην αξίζει τον κόπο το να πάω σε έναν γιατρό και να μου πει κάποια άσχημα νέα. Έχω ακούσει για τόσους ανθρώπους που πάλευαν για χρόνια για να ξεπεράσουν κάτι που έδειξε μια εξέταση και υπέφεραν για πόσο καιρό και τελικά δεν τα κατάφεραν. Οπότε δεν ξέρω, ίσως προτιμώ την άγνοια από το να ταλαιπωρηθώ και να ταλαιπωρήσω την οικογένειά μου, γνωρίζοντας. Φυσικά αυτό δεν ισχύει για το παιδί μου. Η κόρη μου θέλω να είναι τυπική με τις εξετάσεις της – για εκείνη θέλω το καλύτερο, όπως κάθε γονιός».

Η απάντηση της ειδικής ακτινοδιαγνώστριας μαστού για τις γυναίκες που διστάζουν να κάνουν μαστογραφία

Η Δρ Αθηνά Βούρτση, Ειδική Ακτινοδιαγνώστρια Μαστού στη συνέντευξή της στη Μαριλέλλα Αντωνοπούλου και το LadyLike αναφέρει πως κατανοεί τις γυναίκες που φοβούνται ή διστάζουν να κάνουν μαστογραφία αλλά εξηγεί πως η έγκαιρη διάγνωση έχει πολλά οφέλη για την υγεία μας. «Ναι κατανοώ απόλυτα ότι η μαστογραφία σε κάποιες γυναίκες προκαλεί ενόχληση ή ήπιο άλγος το οποίο όμως διαρκεί μόνο λίγα δευτερόλεπτα. Το όφελος όμως από την έγκαιρη διάγνωση είναι μεγάλο και αυτό που θα ήθελα να πω σε κάθε γυναίκα που διστάζει να κάνει μαστογραφία είναι ότι: ο καρκίνος του μαστού μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά — αλλά μόνο αν διαγνωστεί έγκαιρα.

Τέλος, σε όσες γυναίκες αμελούν να κάνουν τον ετήσιο έλεγχο τους, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η μαστογραφία είναι μια απλή, γρήγορη εξέταση. Μην περιμένετε να νοιώσετε κάποιο σύμπτωμα για να ελέγξετε τους μαστούς σας. Η πρόληψη είναι πράξη αγάπης γι’ εσάς και τους αγαπημένους σας».

Το μήνυμα που «στέλνει» το «Άλμα Ζωής», πρέπει να το διαβάσεις

Το «Άλμα Ζωής» προτείνει σε όλες τις γυναίκες να μην περιμένουν κάποιο «σημάδι» για να κάνουν τον προληπτικό έλεγχο. Ο τακτικός έλεγχος και η σωστή ενημέρωση, μπορούν να κάνουν τη διαφορά στη ζωή μας. Η πρόληψη είναι πράξη φροντίδας, ας προσφέρουμε αυτή τη φροντίδα στον εαυτό μας.

Να σημειωθεί, επίσης, ότι το «Άλμα Ζωής» υλοποιεί και μία εκστρατεία για την πρόληψη και ευαισθητοποίηση των γυναικών βασισμένη σε αυτή την ιδέα, με τίτλο «Αυτό είναι το σημάδι σου» και με διαρκείς υπενθυμίσεις για τον προληπτικό έλεγχο μαστού σε σημεία σε όλη την Ελλάδα.