Ο βασικός λόγος που βγάζεις λευκές τρίχες
- 20 ΔΕΚ 2025
Είτε αγκαλιάζεις τις νέες ασημένιες τούφες, είτε τις πολεμάς τρίχα-τρίχα με τσιμπιδάκι, τα γκρίζα μαλλιά είναι αποτέλεσμα μιας φυσικής βιολογικής διαδικασίας που συνήθως ξεκινά μετά την ηλικία των 35 ετών. Η βασική αιτία είναι η σταδιακή μείωση της παραγωγής μελανίνης, της χρωστικής ουσίας που δίνει χρώμα στην τρίχα, από ειδικά κύτταρα που ονομάζονται μελανοκύτταρα.
Όπως γερνά το δέρμα και τα όργανα του σώματος, έτσι γερνούν και τα μαλλιά, με τη διαδικασία του γκριζαρίσματος να εκδηλώνεται σε διαφορετικές ηλικίες για τον καθένα, συνήθως γύρω στα 30–40 έτη. Κατά αυτή την περίοδο, τα βλαστοκύτταρα των μελανοκυττάρων, υπεύθυνα για την παραγωγή χρωστικής στον άξονα της τρίχας, μπορεί να εξαντληθούν λόγω στρες ή βλάβης στο DNA. Η κυτταρική γήρανση προκαλεί σταδιακή μείωση της μελανίνης, ενώ συχνά τα γκρίζα μαλλιά αποκτούν πιο τραχιά υφή.
Η ηλικία παραμένει βασικός προγνωστικός παράγοντας για το πότε είναι πιθανό να γκριζάρει κανείς. Μια μελέτη του 2012 σε περισσότερους από 4.000 συμμετέχοντες διαπίστωσε ότι μεταξύ 45 και 65 ετών, σχεδόν στα 3/4 είχαν ασπρίσει τα μαλλιά τους.
Παλαιότερα, οι ειδικοί έβλεπαν το γκριζάρισμα ως κάτι που αναπόφευκτα συνέβαινε στα μαλλιά με την ηλικία. Νεότερη έρευνα υποδηλώνει ότι «το μοτίβο της μελάγχρωσης είναι κάτι ζωντανό, όχι κάτι απόλυτα προκαθορισμένο». Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι παράγοντες μπορεί να επηρεάζουν τη διαδικασία περισσότερο απ’ όσο νομίζεις.
Το γκριζάρισμα των μαλλιών καθορίζεται κυρίως από τα γονίδια, με πολλούς ανθρώπους να γκριζάρουν με μοτίβο παρόμοιο με αυτό των γονιών τους. Ορισμένες γενετικές παραλλαγές, όπως η IRF4, συνδέονται με πρόωρο γκριζάρισμα, ενώ σπάνια κληρονομικά νοσήματα, όπως το σύνδρομο Griscelli, μπορούν να προκαλέσουν γκρίζα μαλλιά ήδη από τη γέννηση.
Ακόμα, υπάρχουν διαφορές ανάλογα με την εθνικότητα, σύμφωνα με έρευνα: οι λευκοί τείνουν να γκριζάρουν νωρίτερα από άτομα αφρικανικής ή ασιατικής καταγωγής, ενώ οι φυσικοί ξανθοί μπορεί να εμφανίζουν γκρίζα πιο γρήγορα. Άνδρες και γυναίκες έχουν την ίδια πιθανότητα να γκριζάρουν, αλλά συνήθως το σημείο εμφάνισης διαφέρει: οι άντρες στους κροτάφους και τις φαβορίτες και οι γυναίκες στο μπροστινό μέρος του κεφαλιού.
Ο τρόπος ζωής μπορεί επίσης να επηρεάσει το γκριζάρισμα: σοβαρές ελλείψεις σε βιταμίνη Β12 ή σίδηρο έχουν συνδεθεί με πρόωρο γκριζάρισμα, ενώ η γενική διατροφή καλύπτει συνήθως τις ανάγκες αυτές. Το στρες φαίνεται να επιταχύνει τη διαδικασία, πιθανώς μέσω ενεργοποίησης του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που επηρεάζει τα μελανοκύτταρα, αν και δεν είναι ακόμα σαφές αν η μείωση του στρες μπορεί να την επιβραδύνει.
Η υγιεινή ζωή μπορεί να υποστηρίξει την υγεία των μαλλιών και να καθυστερήσει το γκριζάρισμα: αποφυγή καπνίσματος, επαρκής ύπνος, μείωση στρες, σωστή διατροφή, άσκηση και περιορισμός αλκοόλ θεωρούνται ευεργετικά. Παρά αυτές τις συνήθειες, δεν υπάρχουν προς το παρόν μέθοδοι που να διακόπτουν οριστικά την εμφάνιση των άσπρων τριχών εκτός από το βάψιμο ή την αποδοχή τους.
Αν πιστεύεις ότι βγάζεις λευκές τρίχες πρόωρα, αξίζει να συμβουλευτείς τον γιατρό σου. Δεν υπάρχει πάντα μια συγκεκριμένη αιτία που μπορεί να το προκαλεί. Μερικές φορές, η αντιμετώπιση διατροφικών ελλείψεων, μιας διαταραχής του θυρεοειδούς ή φλεγμονής μπορεί να βοηθήσει.
