Η Σοφία Μανουσάκη δεν νιώθει την ανάγκη να ανήκει

Η Σοφία Μανουσάκη θα ερμηνεύσει την Μπαλάντα του Μαουτχάουζεν, τον Επιτάφιο και συνθέσεις από άλλους κύκλους τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη στη σκηνή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών στις 23 Οκτωβρίου. Λίγο πριν τη συναυλία Στέφανος Κορκολής- Σοφία Μανουσάκη για τον Μίκη, μιλάμε με την ερμηνεύτρια για όλα εκείνα που την κάνουν μία ξεχωριστή περίπτωση στον σύγχρονο κόσμο της γρήγορης κατανάλωσης, πληροφορίας και τέχνης.

Η Σοφία Μανουσάκη για τη γνωριμία της με τον Μίκη Θεοδωράκη

– Τι θα ακούσουμε στη συναυλία σου με τον Στέφανο Κορκολή στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών;

Στη συναυλία θα ερμηνεύσουμε από τα πιο σημαντικά και εμβληματικά έργα του Μίκη Θεοδωράκη, όπως την Μπαλάντα του Μαουτχάουζεν του Ιάκωβου Καμπανέλλη, τον Επιτάφιο του Γιάννη Ρίτσου και άλλα τραγούδια από διάφορους κύκλους. Είχα την τιμή να τα δισκογραφήσω στα πρώτα μου μουσικά βήματα, μαζί με τον σπουδαίο συνθέτη και πιανίστα Στέφανο Κορκολή και τα έργα αυτά αγαπήθηκαν πολύ, τόσο από το ελληνικό όσο και από το διεθνές κοινό.

– Ποια είναι η πρώτη φορά που ήρθες σε επαφή με το έργο του Μίκη Θεοδωράκη; 

Ήμουν στην Δ’ δημοτικού, όταν η δασκάλα μουσικής μας έβαλε ν’ ακούσουμε τη Μαργαρίτα Μαγιοπούλα. Ο συνδυασμός του στίχου με αυτήν την πανέμορφη μελωδία με ταξίδεψε και μεγάλωσε μέσα μου την ανάγκη να μάθω περισσότερα για τη μουσική.

– Πώς τελικά γνωρίστηκες μαζί του;

Θυμάμαι πως δίναμε μια συναυλία με τον Στέφανο Κορκολή, σ’ έργα του Μίκη Θεοδωράκη και την ώρα που κάναμε πρόβα ήχου, χτύπησε το τηλέφωνο· ήταν ο Μίκης Θεοδωράκης. Αυτό συνέβη λίγους μήνες, μετά την κυκλοφορία του πρώτου CD με τίτλο Συνάντηση, σ’ έργα δικά του. Μου είπε πως θα ήθελε να με γνωρίσει και να με ακούσει να τραγουδάω από κοντά. Πολύ γρήγορα κανονίσαμε αυτή τη συνάντηση στο σπίτι του, στου Φιλοπάππου.

«Ήταν μια από τις ομορφότερες στιγμές της ζωής μου. Πέρασα ένα απόγευμα συζητώντας και τραγουδώντας μαζί με τον θρύλο της μουσικής, τον Μίκη Θεοδωράκη, γιατί έτσι ακριβώς αισθανόμουν».

Εκείνο το απόγευμα, είπε στον Στέφανο πώς θέλει να με ακούσει να ερμηνεύω τους Δρόμους Παλιούς, του Μανώλη Αναγνωστάκη. Ο Στέφανος στο πιάνο, εγώ δίπλα στον Μίκη Θεοδωράκη και ο Μίκης σήκωσε τα χέρια του να με διευθύνει. Έπειτα από αυτό είπε: «Μετά από τόσα χρόνια σήκωσα τα χέρια μου, για να διευθύνω τη Σοφία, όπως διηύθυνα τη Φαραντούρη και τον Μπιθικώτση». Συγκινήθηκα τόσο πολύ με τα λόγια του, που τα κρατάω ακόμη στην καρδιά και στο μυαλό μου. Ευτυχώς, ένας κοινός μας φίλος ήταν μαζί και κατέγραψε τη στιγμή σε βίντεο κι έτσι μπορώ ακόμα και σήμερα να βλέπω αυτή την μαγική στιγμή.

Το βάρος της ευθύνης

– Πόσο μεγάλη ευθύνη είναι για έναν νέο καλλιτέχνη να τον εμπιστεύεται και να τον στηρίζει ένας συνθέτης σαν κι αυτόν; Πώς το βίωσες και το βιώνεις εσύ;

Είναι τεράστια ευθύνη και βάρος, ειδικά όταν γνωρίζεις ότι τα έργα, που σου έχουν δοθεί να ερμηνεύσεις, τα έχουν ερμηνεύσει σπουδαίοι καλλιτέχνες, όπως η Φαραντούρη, ο Μπιθικώτσης, η Γιαννακοπούλου και άλλοι. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχουν τέτοιες προσωπικότητες, με εμπειρία και γνώση, δίπλα σ’ έναν νέο άνθρωπο, που αγαπά τη μουσική. Η καθοδήγησή τους σε βοηθάει να προχωρήσεις σωστά, σταθερά και να κάνεις τα βήματα με ασφάλεια και σεβασμό προς την τέχνη της μουσικής.

– Λειτούργησε ποτέ για σένα «εγκλωβιστικά» ίσως; Να νιώθεις ότι πρέπει να υπηρετήσεις μόνο ένα είδος τραγουδιού, ότι πρέπει να κάνεις συγκεκριμένα βήματα ως καλλιτέχνης;

Όχι, δεν ένιωσα ποτέ να εγκλωβίζομαι. Από την αρχή ήξερα πολύ καλά ποιο δρόμο ήθελα να ακολουθήσω και τι με εκφράζει. Είχα καθαρή εικόνα μέσα μου για το πού θέλω να πάω.

– Στον σύγχρονο κόσμο της γρήγορης κατανάλωσης περιεχομένου, μουσικής, τέχνης, νιώθεις ποτέ να δυσκολεύεσαι να ανήκεις; Τι κάνεις γι’ αυτό;

Η τέχνη, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, πάντα άλλαζε. Οπότε μου φαίνεται απολύτως φυσιολογικό αυτό, που συμβαίνει σήμερα. Δεν ένιωσα ποτέ την ανάγκη ν’ ανήκω κάπου ούτε είχα ποτέ αυτόν τον σκοπό. Στο μυαλό μου, η τέχνη- και ειδικά η μουσική- είναι κάτι ενιαίο, γιατί όπως έχει πει κι ο συνεργάτης μου Στέφανος Κορκολής: «Η μουσική είναι μία».

«Αυτό που με νοιάζει, είναι ν’ αγαπώ και να πιστεύω σε αυτό που κάνω καθώς και να το υπηρετώ με απόλυτη ειλικρίνεια και σεβασμό προς όλους τους ανθρώπους, που με ακολουθούν και με στηρίζουν».

Η Σοφία Μανουσάκη μεγάλωσε στην Κρήτη

– Μεγάλωσες στην Κρήτη. Τι νοσταλγείς από τα παιδικά σου χρόνια;

Τον χρόνο με την οικογένειά μου, τους φίλους και τις φίλες από τη γειτονιά, τα φαγητά της μαμάς… και πάνω απ’ όλα εκείνη την απόλυτη αίσθηση ελευθερίας και αθωότητας, που έχουν τα παιδικά χρόνια. Τίποτα δεν ήταν βιαστικό τότε, όλα είχαν τον δικό τους ρυθμό.

– Έχεις μιλήσει για τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετώπισε η οικογένειά σου τα χρόνια της κρίσης. Οι γονείς σου όταν τους είπες ότι θα ασχοληθείς με το τραγούδι αντέδρασαν υποστηρικτικά ή αγχώθηκαν για το μέλλον σου; Υπάρχει ένα δικό τους σχόλιο, μία συμβουλή που κρατάς μέχρι σήμερα;

Η αλήθεια είναι πως εκείνοι πίστευαν περισσότερο από εμένα ότι θα ασχοληθώ με το τραγούδι. Τους άρεσε πολύ να τους τραγουδώ στο σπίτι κι έβλεπα πάντα έναν ενθουσιασμό στα πρόσωπά τους, κάτι που μ’ έκανε να θέλω ακόμη περισσότερο να τραγουδώ. Όταν αποφάσισα να ξεκινήσω μαθήματα φωνητικής και ορθοφωνίας, στο Βενιζέλειο Ωδείο Χανίων, το έκανα καθαρά για δική μου ευχαρίστηση και για να μάθω περισσότερα γύρω από τη μουσική.

«Αυτό που κρατάω είναι τα λόγια των γονιών μου, όταν έφυγα από την Κρήτη για να έρθω στην Αθήνα: “Σ’ αγαπάμε πολύ και θα σε στηρίζουμε σε όποια απόφαση κι αν πάρεις”».

 

Σοφία Μανουσάκη, τι όνειρα έκανες και κάνεις ακόμα;

– Πηγαίνοντας για πρώτη φορά στο Ωδείο στα 15 σου, τι όνειρα είχες για το μέλλον σου; Περιλάμβανε τη μουσική και με ποιον τρόπο;

Έκανα πολλές σκέψεις αλλά καμία δεν είχε σχέση με τη μουσική. Η ζωή, όμως, μου επιφύλασσε κάτι εντελώς διαφορετικό και όμορφο. Να γνωρίσω τον Στέφανο Κορκολή και, μέσα από αυτή τη γνωριμία, να ξεκινήσει η δική μου πορεία στο χώρο της μουσικής. Από τότε, δισκογραφήσαμε 3 διπλά CD με έργα του Μίκη Θεοδωράκη, ένα άλμπουμ με μελοποιημένα από τον Στέφανο ποιήματα του Καβάφη και πρόσφατα, κυκλοφόρησα το πρώτο μου προσωπικό άλμπουμ, τόσο σε διαδικτυακή μορφή όσο και σε βινύλιο, σε στίχους του Γεράσιμου Ευαγγελάτου και σε μουσική του Στέφανου Κορκολή, το οποίο κυκλοφορεί από την Heaven Music, σε παραγωγή του Βρετανού παραγωγού Haydn Bendall.

– Σήμερα τι ονειρεύεσαι;

Νιώθω ότι ζω σ’ ένα όνειρο, γιατί κάνω πράγματα, που ούτε καν τα είχα ονειρευτεί. Να παίζω σε σπουδαίους χώρους, όπως το Μέγαρο Μουσικής, το Ηρώδειο, το μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου, να συνεργάζομαι με σπουδαίους συνθέτες κι ερμηνευτές και να μοιράζομαι τη μουσική μου με ανθρώπους, που την αγαπούν και τη στηρίζουν.

Info: Στέφανος Κορκολής- Σοφία Μανουσάκη για τον Μίκη- Μίκης 100

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, 23/10/2025 στις 20:00 στην Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη.

Διάρκεια: Περίπου 120′ με διάλειμμα.

Εισιτήρια εδώ.