Είναι η άνοδος των Labubu dolls στη μόδα η επιστροφή της κιτς αισθητικής;

Κάπως έτσι, έχουμε δει πολλά trends των 00s να διεκδικούν μια θέση στην ντουλάπα μας, από τα καθόλου συμπεριληπτικά χαμηλόμεσα παντελόνια, μέχρι και τα αξιολάτρευτα bag charms που στολίζουν τις τσάντες μας πιο εξατομικευμένα. Το αν θεωρούνται όλα αυτά καλόγουστα ή όχι όμως, είναι προσωπική υπόθεση, όπως είναι και το να στολίζεις τις τσάντες σου με τα Labubu dolls -το νέο anti-climate fashion «παιχνίδι» (που λάνσαραν στη μόδα άνθρωποι σχετικοί με τον χώρο, με την ευρύτερη έννοια αυτού) και που σε 1-2 χρόνια το πολύ, θα έχουμε ξεχάσει την ύπαρξή τους, όσο αυτά τα κουκλάκια αναμαλλιασμένα θα ξεβράζονται σε θάλασσες κι ακτές ή θα ξεφορτώνονται μαζί με τους τόνους των fast-fashion ρούχων που ρυπαίνουν τεράστιες εκτάσεις γης, σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Τα Labubu dolls είναι η νέα εμμονή της μόδας που ευνοεί την υπερκατανάλωση (καπιταλισμός εδώ) και μια ακόμη ένδειξη πως το μόνο που καταφέρνουμε επενδύοντας σε αχρείαστα αντικείμενα είναι  να μοιάζουμε όλοι/ες μεταξύ μας ακόμα πιο πολύ.

Και για να μιλήσουμε με όρους social media, το να φλεξάρουμε τα Labubu dolls είναι σαν να αξιώνουμε έξτρα πόντους σεβασμού μέσα σε μία εικονική κοινωνία όπου όλοι/ες είμαστε άγνωστοι μεταξύ αγνώστων.

Τα Labubu dolls όμως, είναι ένα φυσικό επόμενο της πορείας που έχει λάβει η μόδα τελευταία, με τις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου να παλεύουν με ανεκδιήγητη ακρίβεια, κάτι που έχει επηρεάσει και τη μόδα και τις τιμές στα είδη πολυτελείας.

Κάπως έτσι, στρεφόμαστε στο οικονομικά συμφέρον προϊόν που μας επιτρέπει να έρθουμε σε επαφή με την παιδικότητά μας, μιας και την ενηλικίωση στη σύγχρονη εποχή, με όσα συμβαίνουν κοινωνικά, είναι πολύ δύσκολο να την υποστηρίξουμε.

Πώς ξεκίνησε η εμμονή με τα Labubu dolls στη μόδα;

Τα Labubu dolls δημιουργήθηκαν από τον καλλιτέχνη Kasing Lung και κυκλοφορούν από την Pop Mart, εταιρία παιχνιδιών που έχει βάση στην Κίνα. Είναι μέρος της συλλογής τους The Monsters και πρόκειται για λούτρινα, χνουδωτά κουκλάκια με μεγάλα μάτια, μυτερά δόντια, αυτιά και χαρακτηριστικό τρομακτικό ύφος.

Κρεμιούνται από τσάντες και θεωρούνται συλλεκτικά -ίσως επειδή βγαίνουν γρήγορα sold out, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα η εταιρία να κυκλοφορήσει τα “blind boxes” που περιλαμβάνουν πολλά μαζί. Το καθένα μόνο του κοστίζει περίπου 75€. Ένα σημαντικό ποσό, αλλά πολύ μικρότερο των εκατοντάδων και συχνά χιλιάδων ευρώ που κοστίζουν τα bag charms των πολυτελών οίκων μόδας.

Τα gremlins-lookalikes, λοιπόν, ξεκίνησαν να γίνονται διάσημα στην Ασία με πολλούς κοσμικούς να τα συμπεριλαμβάνουν στις πανάκριβες τσάντες τους. Η τάση αυτή εξαπλώθηκε κι άλλο, σε γνωστές K-pop stars, αλλά και σε αυτές του δυτικού κόσμου.

Τα Labubu dolls τα φοράνε stars όπως η Dua Lipa μέχρι και η Rihanna, που ήταν και ο λόγος που οι πωλήσεις τους εκτοξεύτηκαν.

Από τότε, και κατά τη διάρκεια της Εβδομάδας Μόδας τον περασμένο Φεβρουάριο, το street style «γέμισε» με designer bags από τις οποίες κρέμονταν τα κινέζικα αυτά πλαστικά κουκλάκια. Αποτελώντας μέρος της τάσης των bag charms (όπου βλέπουμε πολλούς να κρεμάνε διάφορα στολίδια, κρεμαστά και φυλαχτά στις τσάντες τους), τα Labubu dolls έχουν γίνει η νέα εμμονή της μόδας -και όχι μόνο.

Τόσο που το net worth της εταιρίας έχει ξεπεράσει αυτή της Mattel (της εταιρίας που φτιάχνει τη Barbie), ακόμα και της Hello Kitty.

Η εταιρία έχει εκμεταλλευτεί στο έπακρο την τεράστια άνοδό τους, κυκλοφορώντας συλλεκτικά κομμάτια ακόμα και σετ ρούχων με τα οποία μπορεί κανείς να ντύσει τα Labubu dolls. Πωλούνται δε, σε κλειστές συσκευασίες όπου δεν μπορείς να δεις ποιο χρώμα αγοράζεις, πράγμα που έχει παίξει σημαντικό ρόλο στις πωλήσεις. Υπάρχει ένας ενθουσιασμός στον αγοραστή, όταν ανοίγει το σακουλάκι για να δει τι κουκλάκι του έτυχε. Υπάρχει ένα μυστήριο, κάτι που προκαλεί έξαψη σε αυτόν/η που τα αγοράζει που είναι, κατ’ εμέ, το μυστικό της επιτυχίας.

Είναι φυσικά και αυτή η ανάγκη του belonging, του να ανήκουμε κάπου, ίσως σε μια κοινότητα που αποδέχεται αυτή την επιστροφή στην παιδικότητα που προκύπτει μέσα από την αγορά αυτών των παιχνιδιών.

Τα Labubu dolls πάντως, έχουν εισχωρήσει και στην κοινότητα των ευκατάστατων ανθρώπων που τους αρέσει η μόδα και που η συλλογή τους περιλαμβάνει από την Kelly bag του οίκου Hermès μέχρι και την Arcadie bag του οίκου Miu Miu. Ο fashion influencer, πρώην blogger, σοσιαλιτέ και συλλέκτης Hermès τσαντών Bryan Yambao (ή αλλιώς Bryanboy) εξηγεί στο WWD, το φαινόμενο της ανόδου των Labubu dolls στη μόδα:

«Ο τυπικός λάτρης Hermès, είναι συνέχεια στην αναζήτηση, πάντα “πεινάει” γι’ αυτόν τον άπιαστο ενθουσιασμό. Αυτές οι αιμοβόρες, μαζοχιστικές ψυχές θριαμβεύουν με το κυνήγι και αυτά τα συλλεκτικά κουκλάκια είναι το θήραμά τους», σχολιάζει σχετικά.

«Τα Labubu dolls είναι ευχάριστα, οικονομικά και παρ’ όλα αυτά, έχουν περιορισμένη διάθεση που τελικά τα κάνει δυσεύρετα. Η ειρωνεία; Το γεγονός ότι βλέπεις αυτά τα μαλακά παιχνίδια -ταπεινά και οικονομικά στην τιμή- να κρεμιούνται από μια Birkin bag από δέρμα κροκόδειλου. Η αντίθεση είναι εύθυμη. Είναι το τέλειο ταίρι του άφταστου και του σπάνιου», συνεχίζει. Αυτή η ειρωνεία είναι η λέξη-κλειδί νομίζω. Ένα στοιχείο που χαρακτηρίζει τη μόδα γενικά και τις τραγελαφικές αντιθέσεις της.

Είναι η επιτομή του high-low fashion και η επιτομή της ειρωνείας, όπως είπε σωστά και ο Yambao.

Κάτι που ξεκίνησε σαν συλλεκτικό είδος, κατάφερε να γίνει κάτι σαν μασκότ της μόδας. Αυτής που απεγνωσμένα χρειάζεται κάτι ακόμα για να νιώσει «ζωντανή» και επίκαιρη. Με μια άνοδο της τάξεως του 376% στις αναζητήσεις από τον Δεκέμβρη του 2024, τα κουκλάκια αυτά δείχνουν πως τη μόδα δεν θα σταματήσει ποτέ να την ιντριγκάρει το «περίεργο».

Είναι σαν να κατέχουν ένα παράσημο που αποκαλύπτει το status τους και κηρύττει την ατομικότητά τους. Μόνο που, εν τέλει, καταφέρνουν το αντίθετο με την παγκόσμια απήχηση αυτών των παιχνιδιών που έχει εισβάλλει στα σπίτια και τις ντουλάπες χιλιάδων -αν όχι εκατομμύρια- ανθρώπων.

Για πολλούς, η αγορά ενός Labubu doll δεν είναι μια απλή συναλλαγή, αλλά μια εμπειρία. Αλλά με τι κόστος;

Τα κουκλάκια αυτά είναι μια ακόμη ένδειξη ότι η μόδα χρειάζεται επειγόντως να βάλει φρένο στον υπερκαταναλωτισμό (ακόμα κι αν αυτό είναι ένα μεγάλο κομμάτι που τη χαρακτηρίζει), γιατί αλλιώς χανόμαστε.