OPINIONS

Η Σταματίνα Τσιμτσιλή χθες μιλούσε για «νέους και ωραίους που δεν βιάζουν» και σήμερα για «ατυχή χρήση» λέξεων. Ας μιλήσουμε για ατυχία

Stamatina Tsimtsili/Instagram

Ξέρεις τι είναι το halo effect; Ένα μεγάλο πρόβλημα στο κεφάλι μας. Είναι η τάση μας να δημιουργούμε θετικές εντυπώσεις για κάποιον μόνο και μόνο επειδή οι άλλοι τον αντιλαμβάνονται σαν ελκυστικό, επιτυχημένο και αγαπητό. Θα μπορούσα να στο συνοψίσω στη φράση «ό,τι είναι όμορφο είναι και καλό». Αντιλαμβάνεσαι, λοιπόν, πόσο λάθος είναι να χαρακτηρίζονται στον δημόσιο λόγο κάποιοι καταγγελόμενοι ως βιαστές «ωραία παιδιά» έτσι; Καταλαβαίνεις πόσο συντηρεί αυτό το στερεότυπο η παραπάνω φράση που χρησιμοποίησε η Σταματίνα Τσιμτσιλή.

Η Σταματίνα Τσιμτσιλή έκανε μία τοποθέτηση το πρωί της Τρίτης 18 Ιανουαρίου στον αέρα της εκπομπής Happy Day για την υπόθεση του βιασμού της 24χρονης στη Θεσσαλονίκη και ήταν μία φράση που ανέφερε σχολιάζοντάς το τόσο σοβαρό ζήτημα, που θα μπορούσαμε να ζήσουμε και χωρίς να την ακούσουμε.

«Εγώ είδα δύο τρία ωραία παιδιά που να σου πω και κάτι δεν θα είχαν ανάγκη κανονικά αν ισχύουν όλα αυτά, δεν τα προσυπογράφω γιατί περιμένουμε τη δικαστική και αστυνομική έρευνα που δεν θα έπρεπε να έχουν ανάγκη να ναρκώσουν μία κοπέλα για να συνευρεθούν μαζί της. Συγγνώμη δηλαδή», είπε η Σταματίνα Τσιμτσιλή. Νωρίτερα βέβαια, η ίδια είχε πει ότι δεν θα πρέπει να θυματοποιήσουμε τα αγόρια της υπόθεσης, πράγμα που έδειξε ξεκάθαρα ότι δεν είχε διάθεση να βρεθεί «απέναντι» στο πραγματικό θύμα της υπόθεσης. Η φράση της όμως αυτή, έριξε όποια πρόθεση στο κενό.

Αρχικά η λέξη συνεύρεση είναι προβληματική, αφού όταν έχει προηγηθεί νάρκωση, η όποια συνεύρεση είναι βιασμός. Ας πάμε έπειτα στο «ωραίοι». Αυτό ακριβώς είναι το halo effect εν δράσει. Δεν μπορεί να βιάζουν οι ωραίοι, ως γνωστόν ο βιαστής είναι μία ιδιότητα που αφορά μόνο τους άσχημους.

Όχι, δεν είναι καθόλου γνωστό, γιατί όχι, δεν είναι καθόλου αληθές. Στις Μυθολογίες της Βίας και της Καταστολής, η Φωτεινή Τσαλίκογλου υποστηρίζει ότι «η βία, με τις διάφορες εκφάνσεις της (π.χ., βιασμός), μπορεί να εκδηλωθεί από τον καθένα, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες». Δεν έχει να κάνει με το πόσο «ωραίος», «πετυχημένος», «ελκυστικός» είναι κανείς δηλαδή.

Ο δικηγόρος και καθηγητής Εγκληματολογίας Άγγελος Ά. Τσιγκρής στο άρθρο Το έγκλημα του Βιασμού – Θεωρητικές προσεγγίσεις σημειώνει επιπλέον: «Το σεξουαλικό κίνητρο είναι δευτερογενές στις περισσότερες περιπτώσεις βιασμού και ότι η επίκλησή του γίνεται μόνο για τη νομιμοποίηση του περάσματος στην πράξη. Συνεπώς, μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο βιασμός είναι “ταξίδι δύναμης και όχι ταξίδι πάθους”». Αυτά για να τα κρατήσεις για δική σου γνώση και προβληματισμό.

Στο λογαριασμό της δήλωσης που έκανε η Σταματίνα Τσιμτσιλή πρόσθεσε και τη φράση του Δημήτρη Παπανώτα που επίσης ακούστηκε στον αέρα του Happy Day, πως «Τα παιδιά αυτά είναι θύματα μίας εμπορευματοποίησης της κοινωνικής μας ζωής». Μία φράση που μετέτρεψε τους φερόμενους ως θύτες σε θύματα μέσα σε λίγες λέξεις, όσο κι αν αυτή δεν ήταν η αρχική πρόθεση της Σταματίνας Τσιμτσιλή. Τώρα μπορεί να καταλαβαίνεις με πόση οργή αντιμετωπίστηκε η προσέγγιση της Σταματίνας Τσιμτσιλή και της εκπομπής της στο θέμα, από τους χρήστες των social media.

Μιλώντας για «προσέγγιση» η Σταματίνα Τσιμτσιλή μετά τον σάλο που προκλήθηκε με την αρχική της δήλωση στα social media επανήλθε στο θέμα του βιασμού της 24χρονης στη Θεσσαλονίκη με ένα tweet της.

«Εξέφρασα την λύπη, την απογοήτευση και την απέχθεια μου που στην εποχή μας νέα παιδιά προσεγγίζουν έτσι σε μια κοπέλα. Έκλεισα την εκπομπή τονίζοντας ότι μοναδικό θύμα είναι η 24χρονη και πρέπει να σταθούμε όλοι στο πλευρό της. Αυτό κάνω και θα κάνω!», έγραψε η Σταματίνα Τσιμτσιλή. Κι έτσι απλά ο βιασμός αποκτά τον καινούργιο του ορισμό. Αυτόν της προσέγγισης. Όπως καταλαβαίνεις κανένα ερεθισμένο πνεύμα δεν καταλάγιασε μετά από αυτή τη διευκρίνιση.

Την επόμενη μέρα, Τετάρτη 19 Ιανουαρίου, η Σταματίνα Τσιμτσιλή προσπάθησε να απολογηθεί μέσα από την εκπομπή Happy Day για όσα είχαν ειπωθεί από την ίδια την προηγούμενη. Η Σταματίνα Τσιμτσιλή δήλωσε ότι είναι ξεκάθαρα με τα θύματα, μίλησε πάλι για «προσεγγίσεις» και χαρακτήρισε «ατυχή χρήση» λέξεων το «νέοι και ωραίοι» που είχε ξεστομίσει την προηγούμενη.

«Νιώθω την ανάγκη να πω 2-3 πράγματα. Έχω στενοχωρηθεί πάρα πολύ από χθες, καθώς κάποιοι απομόνωσαν μια φράση δική μου σε μια κουβέντα 15 λεπτών προσπαθώντας να παραποιήσουν εντελώς τα λεγόμενά μου και τα πιστεύω μου. Γνωρίζετε ποια είμαι. Είμαι γυναίκα, είμαι μητέρα δυο κοριτσιών. Άρα για μένα είναι μονόδρομος να είμαι με τα θύματα.

Χθες πάνω σε μια γενική κουβέντα όπου αναφέρθηκαν τα καινούργια στοιχεία για την υπόθεση της 24χρονης, έκανα μια διαπίστωση για τη νοσηρότητα της εποχής, όπου νέοι άνθρωποι αντί να φλερτάρουν και να προσεγγίζουν μια γυναίκα όπως θα έπρεπε, κάνουν αυτές τις απαράδεκτες πράξεις και προβαίνουν σε εγκλήματα. Δηλαδή νάρκωσαν και βίασαν μια γυναίκα.

Κάποιοι απομόνωσαν τα 40 δεύτερα. Το “απορώ πως νέοι και ωραίοι έχουν ανάγκη να ναρκώσουν μια κοπέλα για να συνευρεθούν”. Θεωρώντας πως έτσι εγώ προσπαθώ να ξεπλύνω, να υποστηρίξω.

Έχω σκεφτεί πολλές φορές τι θα πω. Είμαι συναισθηματικά φορτισμένη. Θέλω να σας πω, κοιτώντας σας στα μάτια, ότι δεν γνωρίζω αυτούς τους ανθρώπους, δεν θέλω να τους γνωρίσω, δεν θέλω να τους υποστηρίξω και ούτε είχα ποτέ αυτή τη διάθεση. Είμαι απέναντι τους όπως είναι η ελληνική κοινωνία. Και όποιος πραγματικά θέλει να σχηματίσει μια άποψη, μπορεί να μπει στα social media μου ή στο web tv του σταθμού και να δει την ολοκληρωμένη κουβέντα.

Οι λέξεις “νέοι και ωραίοι” στον προσδιορισμό ενός καταγγελλόμενου βιαστή είχαν μια ατυχή χρήση, ήταν ατυχές και για αυτό ζητώ συγνώμη. Είμαι πολύ στενοχωρημένη από χθες.

Νιώθω πως προσπαθώ να αποδείξω πως δεν είμαι ελέφαντας. Ζητώ και πάλι συγγνώμη για το νέοι και ωραίοι», είπε αναλυτικά η Σταματίνα Τσιμτσιλή.

Ο καθένας έχει δικαίωμα στα ατοπήματα και στα λάθη. Αλλά είναι τουλάχιστον υποκριτικό να περιμένεις ότι αυτά τα τόσο σοβαρά λάθη ξεχνιούνται έτσι απλά σε «μία εποχή» αν είναι να μιλήσουμε για εποχές, όπως έκανε και η Σταματίνα Τσιμτσιλή στο Tweet της, στην οποία έχει προηγηθεί το #MeToo, έχουν προηγηθεί γυναικοκτονίες όπως αυτή στα Γλυκά Νερά, έχουν προηγηθεί περιστατικά όπως αυτά της Νέας Σμύρνης, έχουν προηγηθεί τόσα περιστατικά βίας που στην πράξη κάνουν απαγορευτική όποια σύνδεση της εμφάνισης ενός θύτη με το έγκλημά του.

Κι αν είναι να μιλήσουμε για ατυχίες, η μόνη ατυχία ήταν αυτή στη ζωή της 24χρονης που έχασε μέσα σε λίγο καιρό τον πατέρα, τη μητέρα και τον σύντροφό της και δεν ήθελε να γυρίσει σε ένα άδειο σπίτι το βράδυ της παραμονής Πρωτοχρονιάς. Όλα τα άλλα ήταν απλά έγκλημα.