Ακρωτηριασμοί, γυμνό και μία κραυγή για την αγάπη: Ξέρω γιατί το “Cleansed” αξίζει κάθε sold out
- 10 ΔΕΚ 2025
Δεν ξέρεις τι σε περιμένει όταν μπαίνεις στη θεατρική αίθουσα στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και βλέπεις μπροστά σου κάτι σαν κενό αμφιθέατρο πανεπιστημίου. Ίσως υποψιάζεσαι, αν γνωρίζεις κάτι για το Cleansed («Καθαροί, πια» το είχε μεταφράσει κάποτε στα ελληνικά η Τζένη Μαστοράκη), το 3ο έργο της Sarah Kane, το τελευταίο της με τόση ωμή βία να αναπαρίσταται σκηνικά, της σπουδαίας εκπροσώπου του In-yer–face theater που είχε τη δύναμη να χωράει μαζί στα κείμενά της ωμότητα, ποίηση, ερωτισμό, ακρότητα, πόνο και εγγύτητα. Αλλά, δεν περιμένεις ότι στην παράσταση του Δημήτρη Καραντζά θα νιώσεις τόσο έντονα την αγάπη.
Το Cleansed διαδραματίζεται σε ένα πανεπιστήμιο που μοιάζει μάλλον με στρατόπεδο ή φυλακή και ο τόνος έχει δοθεί πριν χαμηλώσουν τα φώτα. Οι οδηγίες πριν την έναρξη του έργου, για την απαγόρευση βιντεοσκόπησης και λήψης φωτογραφιών και τα κινητά που μπαίνουν σε σακουλάκια είναι επίσης κάτι που προσθέτει στην αυστηρότητα του χώρου καθώς εισέρχεσαι σε αυτό το «κενό» σκηνικό.
Αργότερα. θα καταλάβεις ότι το σκηνικό μοιάζει κάπως με το Πανοπτικό βλέποντας τη μορφή του Χρήστου Λούλη ως Τίνκερ, να εμφανίζεται σε διάφορα σημεία παρακολουθώντας τους πάντες. Αργότερα, θα δεις να ξεκολλούν κομμάτια του πατώματος αποκαλύπτοντας ένα άλλο σκηνικό, που μπόρεσε να χωρέσει ακόμα και κάποιες από τις οδηγίες της Sarah Kane, που έκαναν πρόκληση το ανέβασμα του έργου (αυτό το λουλούδι που υψώνεται δεν θα το ξεχάσω ποτέ). Αργότερα θα έχεις ήδη βυθιστεί στον εφιαλτικό και συνάμα ποιητικό κόσμο του Cleansed.
Σ’ ένα Πανεπιστημιακό Ίδρυμα, το οποίο διαχειρίζεται ο Τίνκερ (Χρήστος Λούλης), 6 πρόσωπα προσπαθούν να βρουν την ταυτότητα τους και να ζήσουν έξω από ταξινομήσεις. Στον κόσμο της Sarah Kane και του Δημήτρη Καραντζά οι 6 ήρωες πάντα μεταμορφώνονται, αλλάζουν ρούχα, φύλα, ονόματα, μένουν γυμνοί και ανυπεράσπιστοι απέναντι στο συναίσθημα, γίνονται ένα με κάθε τρόπο. Οι μεταμορφώσεις τους (συχνότατα συμβαίνουν μέσα από τη βία) επικοινωνούν ότι το αίτημά τους για αποδοχή και αγάπη και ελευθερία δεν έχει να κάνει με τα χαρακτηριστικά κανενός, δεν έχει να κάνει καν με τα δικά σου χαρακτηριστικά και πώς αυτά σε διαχωρίζουν από τον διπλανό σου, είναι πανανθρώπινο, είναι αίτημα της ψυχής.

Ο Γκράχαμ (Δημήτρης Καπουράνης) ψάχνει τον θάνατο, η Γκρέις (Μαίρη Μηνά) ψάχνει τον αδελφό της και θέλει να γίνει αυτός, ο Καρλ (Νικολάκης Ζεγκίνογλου) ζητάει απόλυτη δέσμευση, ο Ροντ (Γιώργος Ζυγούρης) ψάχνει την ανεξαρτησία, ο Ρόμπιν (Θανάσης Ραφτόπουλος) προσπαθεί να σταματήσει τη φωνή που ακούει στο κεφάλι του, η Γυναίκα (Νατάσσα Εξηνταβελώνη) θέλει να βρει κάποιον να την σώσει και να την αναβαπτίσει. Όλοι ψάχνουν κάπου να χωρέσουν όπως είναι. Όλοι ψάχνουν την αγάπη. Ακόμα και ο εξουσιαστής τους, αυτός που τους υποβάλλει σε δοκιμασίες, και τους τιμωρεί σκληρά.
Υπάρχουν πολλά πράγματα που με έκαναν να φύγω ταραγμένη από το θέατρο όταν είδα το Cleansed. Η βία δεν ήταν ένα από αυτά. Ίσως επειδή περιβαλλόμαστε από εικόνες βίας; Θα προτιμήσω να πω στον εαυτό μου ότι δεν ταράχτηκα τόσο από τη βία επειδή είχα ήδη διαβάσει το έργο της Sarah Kane και είχα δει προηγούμενη σκηνική του μεταφορά. Σκεφτόμουν πάντως ότι πριν από 25 χρόνια που ο Λευτέρης Βογιατζής ανέβασε πρώτη φορά στην Ελλάδα το Καθαροί, πια, δεν ήταν παράξενο που οι άνθρωποι αποχωρούσαν σοκαρισμένοι από τους επί σκηνής βιασμούς, ακρωτηριασμούς, τη σωματική και ψυχολογική βία ή λιποθυμούσαν. Δεν θα ήταν παράξενο να συμβαίνει και τώρα.
Αντίθετα παράδοξο είναι να συνειδητοποιείς ότι περισσότερο από τη βία σε ταράζει η δύναμη της αγάπης που την καταλύει. Η ανάγκη να αγαπάμε ανθίζει ακόμα και στα πιο καταπιεστικά περιβάλλοντα, συνεχίζει να αντιστέκεται στην όποια εξουσία προσπαθεί να την καταπνίξει, συνεχίζει να είναι το μοναδικό συναίσθημα που μας λυτρώνει. Αξίζει να ψάξουμε ένα χέρι να πιαστούμε όταν όλα γύρω μας καταρρέουν. Υπάρχει αυτό το χέρι δίπλα μας και μόλις το αγγίξουμε η κάθαρση θα έρθει σαν λιακάδα.
Και το ταλέντο μαζί με την εμπιστοσύνη με τάραξε. Το πώς 7 ηθοποιοί βρέθηκαν να αφήνονται απόλυτα σε αυτό που είχε στο μυαλό του ο σκηνοθέτης και στη δύναμη του κειμένου της Sarah Kane και έγιναν ένας θίασος γεμάτος κορυφώσεις και στιγμές που η ερμηνεία τους σε κάνει να τα χάνεις. Όλοι αναδεικνύονται σε αυτή την παράσταση. Όλοι είναι συμπαίχτες με όραμα κοινό. Κι αυτό επικοινωνεί ακόμα πιο δυνατά ότι η κραυγή για αγάπη σε έναν κόσμο που δείχνει να παθαίνει αλλεργία σε αυτήν είναι κοινή.
«Να αγαπάμε» αυτό σκεφτόμουν στον δρόμο για το σπίτι προσπαθώντας να μαζέψω τη σκέψη μου. Ίσως ήταν η πρώτη φορά που κάποιος (μία ολόκληρη ομάδα συντελεστών, σκηνοθέτης, ηθοποιοί, ο μεταφραστής Αντώνης Γαλέος, τα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη, η κίνηση του Τάσου Καραχάλιου, η μουσική του Γιώργου Ραμαντάνη, τα σκηνικά της Εύας Μανιδάκη, οι φωτισμοί της Ελίζας Αλεξανδροπούλου) με έκανε να κατανοήσω την τρυφερότητα της Sarah Kane που, ακόμα κι αν εκείνη αφαίρεσε τη ζωή της στα 28 της χρόνια, συνεχίζει να αντιστέκεται στην ωμότητα του κόσμου.
Ωμότητα που δεν άφησε εκτός του έργου της, αλλά την κατέγραψε. Συνυπάρχουν η βία και η αγάπη στον κόσμο μας, όπως ο πόνος και η επιθυμία μέσα μας, όπως οι εξουσιαστές και οι «αντιστασιακοί» της αγάπης (έξω και μέσα μας).
«Να αγαπάμε». Ακόμα κι όταν μοιάζει απίθανη η αγάπη στο μέρος και το σημείο της ζωής που βρισκόμαστε, αξίζει να πασχίζουμε γι’ αυτή. Αξίζει να πασχίζουμε για την ένωση απέναντι στη βία των ημερών μας που θέλει να μας απομονώνει. Να αγαπάμε γιατί αυτό είναι το μόνο συναίσθημα που απελευθερώνει τελικά, όπως ακριβώς συμβαίνει στο Cleansed. Να αγαπάμε τώρα γιατί τελικά μόνο το τώρα υπάρχει. Οι συνθήκες ποτέ δεν θα γίνουν ιδανικές, κανέναν δεν συμφέρει να γίνουν.
Στο εδώ και στο τώρα είμαστε και σε αυτό το εδώ και το τώρα το πιο «καθαρό» μας έργο είναι η αγάπη.
Info: “Cleansed”, Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη, κάθε Κυριακή & Τετάρτη στις 19:00, Πέμπτη στις 20:00, Παρασκευή στις 21:00, Σάββατο στις 17:30 & 21:00. Εισιτήρια εδώ.
Σημαντικές σημειώσεις:
- H παράσταση είναι αυστηρώς ακατάλληλη για ανηλίκους.
- Η παράσταση περιέχει σκηνές βίας και σεξουαλικής αναπαράστασης.
- Μετά την ανακοινωμένη ώρα έναρξης της παράστασης ο διοργανωτής δεν επιτρέπει την είσοδο σε αργοπορημένους θεατές. Οι αργοπορημένοι θεατές που δεν τους επιτράπηκε η είσοδος δεν δικαιούνται επιστροφή χρημάτων ή μεταφορά εισιτηρίων σε άλλη ημερομηνία.
- Απαγορεύεται η φωτογράφιση και η βιντεοσκόπηση της παράστασης.
- Θα δοθούν στους θεατές σακουλάκια που θα τοποθετήσουν μέσα το κινητό τους καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης.
- Στην παράσταση γίνεται χρήση στροβοσκοπικών φωτισμών (strobe lights), καπνού (haze) και δυνατών ήχων.