8 (και βάλε) ομόφυλα ζευγάρια της αρχαιότητας που δεν ήξερες
- 13 ΜΑΙ 2025
Η σεξουαλικότητα ήταν πάντα ένα φάσμα. Ανέκαθεν η ανθρωπότητα ήταν και queer κι εδώ θα βρεις τις αποδείξεις που έψαχνες γι’ αυτό. Παρόλο που δεν γίνεται να υπάρχουν οριστικές αποδείξεις, υπάρχουν πολλές καταγραφές ομόφυλων ζευγαριών από την αρχαιότητα κι εδω θα δεις μερικά από τα λιγότερο διάσημα ομόφυλα ζευγάρια της αρχαιότητας.
Σου έχω γράψει ήδη για μερικά φημολογούμενα γκέι ζευγάρια της αρχαίας Ελλάδας, με αφορμή τον χαμό που είχε συμβεί στη σειρά ντοκιμαντέρ για τον Μέγα Αλέξανδρο, όπου μεταξύ άλλων δραματοποιήθηκε η ομόφυλη σχέση του με τον Ηφαιστίωνα. Εδώ θα δεις μερικά ακόμα ομόφυλα ζευγάρια της αρχαιότητας από την Αρχαία Ελλάδα, την Αίγυπτο αλλά και την Αρχαία Ρώμη. Ζευγάρια πραγματικά, επώνυμα κι ανώνυμα, αλλά και μυθολογικά. Τα τελευταία ενισχύουν ακόμα περισσότερο την πεποίθηση ότι η ομοφυλοφιλία δεν ήταν ταμπού στη ζωή των αρχαίων πολιτισμών.
Πάμε να δούμε λοιπόν ποια ομόφυλα ζευγάρια της αρχαιότητας δεν ήξερες.
Khnumhotep και Niankhkhnum
Οι 2 υπηρέτες που ζούσαν στην Αίγυπτο περίπου το 2400 π.Χ. βρέθηκαν θαμμένοι μαζί στον τάφο του βασιλιά Unas. Τα σώματά τους ήταν μπλεγμένα σε μία αγκαλιά και τα πρόσωπά τους ήταν αντικριστά, μία παράδοση που τηρούνταν για τα παντρεμένα ζευγάρια στον θάνατό τους. Όταν ανακαλύφθηκε ο τάφος τους το 1964 αρχικά θεωρήθηκε ότι ήταν αδέρφια. Στα τέλη των 90s ο Αιγυπτιολόγος Greg Reeder πείστηκε ότι ήταν εραστές. Στον τάφο η σύζυγος του Niankhkhnum φαινόταν σε μία απεικόνιση ενός δείπνου με το πρόσωπό της θολό. Ο Khnumhotep έπαιρνε τη θέση της συζύγου του Niankhkhnum σε διάφορες άλλες σκηνές που περιείχαν οι απεικονίσεις στο ταφικό μνημείο. Οι Αιγυπτιολόγοι πιστεύουν ότι τα ονόματά τους μαζί σημαίνουν: «Ενωμένοι στη ζωή και τον θάνατο».
Αδριανός και Αντίνοος
Ο Αδριανός (76–138 μ.Χ., αυτοκράτορας από το 117 έως το 138 μ.Χ.) ήταν αυτοκράτορας της Ρώμης στην ακμή της. Είχε επίσης αρκετές ομόφυλες σχέσεις πριν γνωρίσει τον Αντίνοο (περ. 110–130 μ.Χ.) στη Βιθυνία (στη σημερινή Τουρκία) το 123 μ.Χ. Μετά τη γνωριμία του και μέχρι τον θάνατο του Αντίνοου από πνιγμό στον Νείλο της Αιγύπτου, το ζευγάρι ήταν αχώριστο. Αρχαίοι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι ο θάνατός του Αντίνοου δεν ήταν ατύχημα, αλλά θυσία του εραστή του αυτοκράτορα, προκειμένου να θεραπευτεί ο Αδριανός από κάποια άγνωστη ασθένεια. Ο Αδριανός θεοποίησε τον Αντίνοο μετά τον θάνατό του και η λατρεία του έφτασε να ανταγωνίζεται ακόμα και τη νέα τότε θρησκεία του Χριστιανισμού.
Αρμόδιος και Αριστογείτων
Ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων, ήταν γνωστοί για το γεγονός ότι δολοφόνησαν τον Ίππαρχο, τον αδερφό του τυράννου Ιππία. Γι’ αυτό άλλωστε αναφέρονται και ως τυρρανοκτόνοι. Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη και τον Ηρόδοτο ήταν εραστές. Ο Ίππαρχος είχε ερωτευτεί τον Αρμόδιο, εκείνος τον απέρριψε κι αυτός πήρε εκδίκηση προσβάλλοντας την αδερφή του. Έτσι οι 2 εραστές τον δολοφόνησαν και πίστεψαν ότι θα καταφέρουν να ξεφύγουν λόγω της διοργάνωσης των Παναθηναίων στην αγορά. Τους έπιασαν και ο Αρμόδιος θανατώθηκε επιτόπου, ενώ ο Αριστογείτων μετά από βασανιστήρια.
Η Σαπφώ και η εταίρα της
Η Σαπφώ η Λεσβία ήταν μια λυρική ποιήτρια που το έρχο της επιβιώνει αποσπασματικά μέχρι σήμερα και σε αυτό βλέπεις πολλές αναφορές στις γυναικείες ομόφυλες σχέσεις. Δεν είναι ξεκάθαρο αν η ίδια η Σαπφώ ήταν ομοφυλόφιλη καθώς δεν αποκλείεται να έγραφε υιοθετώντας μία περσόνα στα ποιήματά της. Ανάμεσα στους στίχους της που έχουν επιβιώσει ήταν αυτοί στους οποίους εκδήλωνε τον παθιασμένο έρωτά της προς μία ανώνυμη γυναίκα ερωμένη της που ήταν εταίρα. Η ακαδημαϊκός Suzanne MacAlister υποστηρίζει ότι η Σαπφώ ήταν λεσβία και σημειώνει: «Η Σαπφώ είναι η πρώτη Ελληνίδα ποιήτρια που γράφει αποκλειστικά για τα συναισθήματα που γεννά η αγάπη».
Δούκας Ling και Mizi Xia
Μία από τις πιο γνωστές αφηγήσεις για ομόφυλα ζευγάρια στην αρχαία Κίνα είναι η ιστορία της σχέσης μεταξύ του δούκα Ling (βασίλεψε στο κράτος Γουέι κατά το 534–493 π.Χ.) και του αυλικού Mizi Xia. Ο δούκας ήταν παντρεμένος και είχε έναν γιο, αλλά προτιμούσε τη συντροφιά του ανδρικού του εραστή. Ο Mizi Xia κάποτε δανείστηκε την άμαξα του δούκα χωρίς να ζητήσει άδεια, για να επισκεφθεί τη μητέρα του που ήταν άρρωστη. Αντί να τιμωρηθεί αυστηρά, επαινέθηκε από τον δούκα για την αφοσίωσή του προς τη μητέρα του. Άλλη φορά, ενώ περπατούσαν μαζί, ο Mizi Xia προσέφερε στον δούκα το μισό ροδάκινο που έτρωγε, και ο δούκας συγκινήθηκε λέγοντας: «Πόσο μεγάλη είναι η αγάπη σου για μένα. Ξεχνάς τη δική σου όρεξη και σκέφτεσαι μόνο να μου δώσεις κάτι καλό να φάω!». Η φράση «η αγάπη του μισοφαγωμένου ροδάκινου» έγινε έκτοτε σύμβολο των ομόφυλων σχέσεων.
Ωστόσο, μετά τον χωρισμό τους ο δούκας τον δυσφημούσε αναφέροντας όλα τα παραπάνω ως αρνητικά στοιχεία του χαρακτήρα του αυλικού. Και μάλιστα ο φιλόσοφος Han Feizi τους είχε χρησιμοποιήσει σαν παράδειγμα στα γραπτά του για να προειδοποιήσει τους αυλικούς να μην συνάπτουν σχέσεις με ασταθή μέλη των βασιλικών οικογενειών.
Ο Ιερός Λόχος των Θηβών
Η επίλεκτη στρατιωτική ομάδα των Θηβαίων στρατιωτών που ήταν γνωστή ως Ιερός Λόχος των Θηβών, είχε καταφέρει να κερδίσει ακόμα και τους θρυλικούς Σπαρτιάτες στη μάχη των Λεύκτρων. Ο Ιερός Λόχος απαρτιζόταν από 300 στρατιώτες που κατά τον Πλούταρχο αποτελούσαν 150 ομόφυλα ζευγάρια, εραστές και ερωμένοι. Η ιδέα πίσω από τη δημιουργία μίας τέτοιας στρατιωτικής ομάδας ήταν ότι κάθε ένας από τους άντρες της θα είχε κίνητρο τόσο να προστατεύσει τον εραστή του, όσο και να πολεμήσει με ανδρεία για να μην ντροπιαστεί τα μάτια του.
Η στρατιωτική ομάδα ηττήθηκε από τους Μακεδόνες και αναφέρεται ότι ο Φίλιππος Β’ της Μακεδονίας όταν είδε τα πτώματα των ανδρών του Ιερού Λόχου είπε: «Να βρει καταστροφή όποιος υπονοεί οτιδήποτε άσεμνο για τους άνδρες αυτούς». Οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις άλλωστε στην αρχαία Ελλάδα πολλές φορές θεωρούνταν υψηλότερη μορφή πνευματικού έρωτα απ’ ό,τι οι ετεροφυλοφιλικές.
Μυθολογικά ομόφυλα ζευγάρια της αρχαιότητας
Δίας και Γανυμήδης
Σου μίλησα και για τα μυθολογικά ομόφυλα ζευγάρια της αρχαιότητας και αυτό είναι ένα από αυτά. Ο Δίας ήταν μάλλον ένας pansexual θεός και ως βασιλιάς των θεών της ελληνικής μυθολογίας γιατί να μην ενσάρκωνε κάθε πιθανή επιθυμία, άλλωστε; Ο Δίας που είχε μεταμορφωθεί σε κύκνο, αλλά και σε χρυσή βροχή για να κοιμηθεί με γυναίκες τις οποίες καταστούσε έγκυους αφήνοντάς τις έπειτα να τα βγάλουν πέρα μόνες τους ανάμεσα στους θνητούς που τις περιέβαλλαν, είχε ερωτευτεί και τον νεαρό θνητό Γανυμήδη, τον οποίο πήρε κοντά του για οινοχόο του στον Όλυμπο.
Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Δίας πήρε τη μορφή αετού για να απαγάγει τον Γανυμήδη και τον φέρει στον Όλυμπο, ενώ στον πατέρα του νεαρού, έκανε δώρο τα περίφημα άλογά του για να τον παρηγορήσει.
Απόλλων και Υάκινθος
Ο Υάκινθος ήταν ένας όμορφος Σπαρτιάτης πρίγκιπας που έγινε μαθητής και ερωμένος του θεού Απόλλωνα. Τον είχε ερωτευτεί και ο θεός Ζέφυρος στον οποίο ωστόσο, σύμφωνα με τη μυθολογία, δεν ανταπέδωσε τον θαυμασμό. Με τον Απόλλωνα ήταν αχώριστοι, πήγαιναν για κυνήγι για αναρρίχηση, ενώ ο θεός του δίδασκε τοξοβολία, λύρα και πώς να προφητεύει. Μία μέρα ενώ έκαναν έναν διαγωνισμό στη δισκοβολία ο Απόλλωνας έριξε πρώτος και ο Υάκινθος έτρεξε πίσω από τον δίσκο για να τον πιάσει και να εντυπωσιάσει τον δάσκαλο και εραστή του.
Ο δίσκος αναπήδησε στο έδαφος και χτύπησε τον Υάκινθο στο κεφάλη τραυματίζοντάς τον θανάσιμα. Μία εκδοχή του μύθου λέει πως ο Ζέφυρος, θεός του ανέμου, επίτηδες δεν φύσηξε για να αποτρέψει τον δίσκο να χτυπήσει το κεφάλι του Υάκινθου. Από το αίμα του που χύθηκε στο έδαφος, ο απαρηγόρητος Απόλλωνας που σκέφτηκε ως και να γίνει θνητός για να μπορέσει να ξανασυναντήσει τον εραστή του μετά θάνατον, έφτιαξε το λουλούδι υάκινθος.