ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Ιthaca: Η αγάπη χωράει σε ένα βανάκι που ξεπλένει την πόλη από τη μιζέρια

Προσπαθώ να ορίσω την αγάπη και να βρω τη σημασία της εδώ και αρκετά χρόνια. Η αναζήτηση στο Google δεν έχει βοηθήσει  αφού το "συναίσθημα έντονης στοργής και προσωπικής αφοσίωσης", θεωρώ πως είναι μια αρκετά ταπεινή φράση για την "αγάπη". Ίσως πρόκειται για μία από τις σπάνιες φορές που οι λέξεις δεν είναι αρκετές για να περιγράψουν κάτι. Έλα όμως που πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να το κάνουμε, έστω σήμερα που γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα της Αγάπης.

Μετά από συζητήσεις, ερωτικές εξομολογήσεις, μακροχρόνιες φιλίες, ζεστές αγκαλιές, ειλικρινή βλέμματα και ανταλλαγές απόψεων, κατέληξα ότι δεν υπάρχει πιο τρανή απόδειξη του πόσο αληθινά μεγαλειώδης είναι η αγάπη, από το να τη δείχνεις με πράξεις.

Ο Θάνος, η Ανδήλη και ο Φάνης είναι τα ιδρυτικά μέλη του Ithaca, της πρώτης κινητής μονάδας πλυντηρίου στην Αθήνα. Ο Θάνος Σπηλιόπουλος είχε βρεθεί στη Γαλλία για το πρόγραμμα Erasmus, όταν πρόσεξε πόσο έντονο ήταν εκεί το πρόβλημα των αστέγων. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, παρατήρησε ότι η οικονομική κρίση είχε προσθέσει πολλές χαρτόκουτες στα πεζοδρόμια και τα παγκάκια της πρωτεύουσας, γεγονός που τον έκανε να αναζητήσει μια λύση για να βελτιώσει τις συνθήκες υγιεινής των ανθρώπων που δεν έχουν στέγη. Εμπνευσμένος από τις αντίστοιχες μονάδες του εξωτερικού, σκέφτηκε πως ένα πλυντήριο που θα γυρίζει την πόλη και θα πλένει τα ρούχα των ανθρώπων που το έχουν ανάγκη, θα τους βοηθούσε σημαντικά στο να διατηρήσουν την αξιοπρέπεια και τον αυτοσεβασμό τους.

Το είπαμε Ithaca γιατί θέλουμε οι άστεγοι να βρουν την Ιθάκη τους.

Το ειδικά διαμορφωμένο βανάκι, είναι εξοπλισμένο με δύο πλυντήρια και δύο στεγνωτήρια, και προσφέρει υπηρεσίες καθαρισμού ρούχων για κάποιες ώρες, σε διάφορα σημεία της πόλης, έξι μέρες την εβδομάδα. Την πρώτη φορά που ο Θάνος και ο Φάνης βγήκαν στο δρόμο τα πράγματα δεν ήταν τόσο εύκολα. Έφτασαν με το βανάκι στη στέγη συνΑθηνά, σημείο στο οποίο ακόμα θα βρεις το Ithaca, κάθε Τετάρτη και Κυριακή και πραγματοποίησαν μία πλύση όλη κι όλη. Ήταν δύσκολο να επικοινωνηθεί η δράση τους, αλλά και να αναπτύξουν μια σχέση εμπιστοσύνης με τους ωφελούμενους, αφού πρόκειται για ανθρώπους που δεν ανοίγονται εύκολα, πόσο μάλλον όταν κάποιος τους προσφέρει απλόχερα τη βοήθειά του – πράγμα στο οποίο δεν είναι ιδιαίτερα συνηθισμένοι.

 

Σιγά σιγά οι σχέσεις με τους ανθρώπους χτίστηκαν και το έργο του Ithaca μεγάλωσε. Εγώ συνάντησα το βανάκι στην Καλλιθέα, όπου επισκέπτεται μια πολυκατοικία προσωρινής στέγασης προσφύγων, κάθε Τρίτη. Πλέον ο οδηγός και ο άνθρωπος που πλένει τα ρούχα δεν είναι τα ιδρυτικά στελέχη, αλλά ο Πέτρος και ο Χρήστος, δύο άνθρωποι οι οποίοι προέρχονται από ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και τώρα πια χάρη στο Ithaca έχουν δουλειά.

Φέρνουν τα ρούχα τους οι ωφελούμενοι, καταγράφουμε τα ονόματα, την ηλικία και την εθνικότητά τους. Τα πλυντήρια χωράνε 8 κιλά. Δεν τα γεμίζουμε για να βγαίνει το πρόγραμμα. Βάζουμε από δυο κάψουλες στο καθένα, απολυμαντικό για τυχόν μικρόβια και μαλακτικό. Σε είκοσι λεπτά βγαίνουν και τα πάμε στο στεγνωτήριο“, μου εξηγεί ο Χρήστος ενώ βγάζει τα ρούχα από το πλυντήριο με τα γάντια του και τα τοποθετεί στις λεκάνες. Ένας πρόσφυγας από το Λίβανο έχει κατέβει με τις παντόφλες του κι ένα ζεστό χαμόγελο. Δίνει το καρτελάκι με τον αριθμό πέντε και περιμένει τη σακούλα με τα δικά του φρεσκοπλυμένα ρούχα.

 

Τους καλύπτουμε μια ανάγκη κι αυτό δημιουργεί μια ευχαρίστηση. Υπάρχουν και οι πιο περίεργοι άνθρωποι, αλλά έχουμε μάθει να τους αντιμετωπίζουμε. Δεν έχουμε κάτι να χωρίσουμε, εμείς θέλουμε απλά να προσφέρουμε“, λέει ο Πέτρος, ο οποίος με ενημερώνει ότι στα δρομολόγιά τους έχει προστεθεί και η Μάνδρα τις τελευταίες εβδομάδες μετά τη μεγάλη ανάγκη που έχει δημιουργηθεί και εκεί.

Έχω υπάρξει κι εγώ άστεγος και μπορώ να τους καταλάβω. Ξέρω πόσο σημαντική ανάγκη είναι για έναν άνθρωπο που μένει στο δρόμο να φοράει καθαρά ρούχα.

Ήρθε ένας παππούς χτες, εβδομήντα χρονών, να του πλύνουμε τα ρούχα και μας είπε “παιδιά σας παρακαλώ, πάρτε αυτά να πιείτε έναν καφέ”. Του λέμε “είναι σαν να τον ήπιαμε”. Ο άνθρωπος αυτός ούτε σύνταξη, ούτε άλλα έσοδα έχει, μένει σε ξενώνα και παρόλ’ αυτά ήθελε να μας ευχαριστήσει με το υστέρημά του“, μου λένε ο Χρήστος και ο Πέτρος ενώ μοιράζονται το ίδιο χαμόγελο συγκίνησης.”Κάθε μέρα φεύγουμε γεμάτοι, Μάριον. Νιώθουμε ότι έχουμε κάνει κάτι για τους άλλους ανθρώπους“.

 

Ο Θάνος μου εξηγεί πόσο σπουδαίο είναι για εκείνον από τότε που ίδρυσε το Ithaca, το “Ευχαριστώ”. Το βάζει μέσα στις μεγαλύτερες ανταμοιβές αυτής της δράσης και – ευτυχώς – το ακούν αρκετά συχνά. “Το σημαντικότερο όμως για μένα είναι να βλέπω χαρούμενους τους ανθρώπους από αυτές τις πιο ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. Να βλέπω την πρόοδό τους“, μου λέει και αναφέρεται στον Πέτρο και τον Χρήστο που αποτελούν πια κομμάτι του δυναμικού του Ithaca. “Oνειρεύομαι ότι μια μέρα θα μπορεί να λειτουργεί χωρίς εμένα και να παρέχει πολλαπλά προγράμματα τα οποία θα βοηθούν τους ανθρώπους που το έχουν ανάγκη στην κοινωνική τους επανένταξη“, θα μου πει λίγο πριν κλείσουμε την ηχογράφηση.

Το βανάκι αυτό δεν πλένει όμως μόνο τα ρούχα των αστέγων. Ξεπλένει την πόλη από τη βρωμιά της μοναξιάς και της μιζέριας, απολυμαίνει τις καρδιές μας από το μίσος και μαλακώνει τους ανθρώπους με την ανιδιοτελή αγάπη που τους προσφέρει απλόχερα. Το μόνο που χρειάζεται είναι η παροχή νερού και αμέσως ξεκινά να αναδεύει μέσα του τη φτώχεια και τις ανάγκες με το ένστικτο του προσανατολισμού και τον δρόμο για την Ιθάκη που ο καθένας μας κρύβει μέσα του.

*Μπορείς να στηρίξεις κι εσύ την προσπάθεια του Ithaca, είτε ως εταιρεία, είτε ως ιδιώτης, αφού τα παιδιά πάντα θα χρειάζονται τα μέσα για να μεγαλώσουν τη δράση τους.

 

Φωτογραφίες: Θεοφύλακτος Μιχαήλ