OPINIONS

Ο Άγιος Βαλεντίνος δε μας φταίει σε τίποτα

Λούτρινα, σοκολατάκια, κουτάκια, λουλούδια, εσώρουχα και δεκάδες άλλα καθημερινά αντικείμενα, άλλοτε με κακόγουστη όψη κι άλλοτε πιο φινιρισμένα, κυριαρχούν στις βιτρίνες, online και μη, τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου, στις 14 Φεβρουαρίου. Εκείνο το χρονικό διάστημα, πλέον, εμφανίζονται και οι πρώτες προσφορές για ρομαντικά δείπνα 2 ατόμων - με θέα ή χωρίς, δεν έχει, συνήθως, σημασία, καθώς πρωτεύοντα ρόλο διαδραματίζει το μενού, που "πρέπει" να περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα πιάτο με θαλασσινά.

“Τι θα κάνετε του Αγίου Βαλεντίνου”; Αυτή είναι μια ερώτηση περίεργη. Ένα κομμάτι της φανερώνει τη νόρμα που έχει καταστεί η “γιορτή των ερωτευμένων” τα τελευταία χρόνια. Ένα άλλο κομμάτι της βγάζει στην επιφάνεια τον διχασμό του κοινού απέναντι στη γιορτή και το γενικότερο νόημα της ημέρας.

“Εμείς γιορτάζουμε κάθε μέρα”, είναι η απάντηση πολλών ανθρώπων στην πιο πάνω ερώτηση. Σαφέστατα, αλλά πώς ακριβώς; Πόσοι από τους πολέμιους της ημέρας που αρθρώνουν τον ειρωνικό λόγο τους ενάντια στο νόημά της (όπως κι αν αυτό προέκυψε) θυμούνται καθημερινά να δείχνουν την αγάπη τους στον άνθρωπό τους – όχι, φυσικά, προσφέροντας λουλούδια ή σετ ζαρτιέρες, όπως θεωρούν, ίσως, ότι “απαιτεί” η περίσταση. Πόσοι τον ακούν με προσοχή, πόσοι του απαντούν επί της ουσίας στους προβληματισμούς του, πόσοι σκέφτονται τις ανάγκες τους και προσπαθούν να τις καλύψουν πριν γίνουν εμφανείς; Με απλά λόγια, πόσοι πράγματι τον αγαπούν και του το δείχνουν έμπρακτα;

 

“Δεν μπορώ την εμπορευματοποίηση”, απαντούν κάποιοι άλλοι. Μαζί τους. Και δεν υπάρχει λόγος να προβούμε σε αναλογίες με άλλες καθιερωμένες γιορτές ή περιστάσεις όπου η κατανάλωση των “εορταζόντων” αυξάνεται κατακόρυφα σε σχέση με τις καθημερινές, ούτε να δικαιολογήσουμε το γεγονός λέγοντας πως στη σύγχρονη κοινωνία δεν υπάρχει καμία γιορτή χωρίς υπερκατανάλωση κάποιου προϊόντος ή υπηρεσίας. Κατά τα υπόλοιπα, το ερώτημα παραμένει όπως διατυπώθηκε πιο πάνω: πόσοι δείχνουμε την αγάπη μας καθημερινά στον άνθρωπό μας, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με λόγια, με πράξεις ή και συνδυαστικά.

Από την άλλη πλευρά των αντιδράσεων, παρατηρούμε την “υπερβολή” στην προετοιμασία και εκτέλεση των ιδεών που συνιστούν για μια μερίδα ανθρώπων τον εορτασμό του Αγίου Βαλεντίνου. Η υπερβολή, όμως, πάντα πρέπει να νοείται με μια τεράστια δόση υποκειμενικότητας. Για κάποιον μπορεί πράγματι να είναι υπερβολή η επί μέρες προετοιμασία για εκείνη την ημέρα, η επίσκεψη στο κομμωτήριο, η αγορά νέων ρούχων (και εσωρούχων, προφανώς), η κράτηση σε εστιατόριο, η αγορά δώρων και, πέρα και πάνω από όλα αυτά, η προσμονή ότι αυτή η ημέρα/ βραδιά θα διαθέτουν κάτι παραπάνω από μια απλή καθημερινή σε επίπεδο συναισθήματος ή και έκφρασής του. Για κάποιον άλλο, όμως, ενδέχεται όλα τα παραπάνω να είναι κομμάτια του δικού του τρόπου να εκφράζει τον εαυτό του και τα συναισθήματά του απέναντι στον δικό του άνθρωπο. Ίσως να αποτελεί μια (άτυπα) “θεσμοθετημένη αφορμή” ώστε μια φορά το χρόνο, όλα, από τις βιτρίνες ως τα μελό ρεπορτάζ των τηλεοπτικών καναλιών, να δημιουργούν ένα κλίμα που διευκολύνει τον εορτασμό του έρωτα και της συντροφικής αγάπης, όπως κι αν τον εννοεί καθένας μας ξεχωριστά.

 

Ούτε φέτος θα γιορτάσω τον Άγιο Βαλεντίνο. Ποτέ δε θυμάμαι να τον έχω γιορτάσει, εξάλλου. Φέτος, όμως, δεν θα τον μισήσω. Δεν έχω κανένα λόγο – ούτε καν τον (συχνά γελοίο) τρόπο προώθησης των προϊόντων και των υπηρεσιών που σχετίζονται με τη μέρα αυτή. Ούτε θα ειρωνευτώ (εμμέσως πλην σαφώς) τους ανθρώπους που έχουν επιλέξει να ψωνίσουν δώρα, να πραγματοποιήσουν κρατήσεις σε εστιατόρια, να μαγειρέψουν σπίτι ή να κανονίσουν μια βόλτα στην πόλη με αφορμή τη γιορτή αυτή. Δεν είμαι καλύτερη από αυτούς ή λιγότερο “εύπιστη” ή ”λιγότερο θύμα του καπιταλισμού”. Καθένας μπορεί να επιλέγει το πότε και το πώς θα εκφράζει τα ξεχωριστά του συναισθήματα για τον δικό του άνθρωπο. Το υπόλοιπο πλαίσιο δεν έχει και τόση σημασία, ιδίως αν δεν είσαι μέρος της σχέσης αυτής.