OPINIONS

Θα έπρεπε να συλληφθεί αυτή η γυναίκα επειδή πόζαρε χωρίς μαντήλα;

Στον δυτικό κόσμο, τα σώματα των γυναικών λογοκρίνονται πολύ περισσότερο στα social media παρά στην πραγματική ζωή. Στο Ιράν, όπου η κάλυψη των μαλλιών σε δημόσιους χώρους έχει υπάρξει υποχρεωτική για τις γυναίκες από την Ισλαμική Επανάσταση το 1979, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Πραγματικά σκληρή είναι η πραγματικότητα.

Φωτογραφίες που ανέβηκαν στο Instagram από γυναίκες που πόζαραν χωρίς να φοράνε μαντήλα, στάθηκαν η αφορμή να συλληφθούν 8 από αυτές, ενώ στο στόχαστρο του Ισλαμικού κράτους έχουν μπει συνολικά 170 άνθρωποι μέχρι τώρα. Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει 59 φωτογράφους και make-up artists, 58 μοντέλα και 51 salon managers και σχεδιαστές μόδας, καθώς και 2 ινστιτούτα ομορφιάς. 

”Τέτοιες εικόνες αποτελούν απειλή της ηθικής και την έννοια της οικογένειας”. Αυτή είναι η αποστομωτική απάντηση των Times of Israel στο “γιατί” που σχηματίζεται στο μυαλό σου.

Ο εισαγγελέας δικαστηρίου, Javad Babaei, δήλωσε στην κρατική τηλεόραση, ότι τα πρακτορεία μοντέλων είναι υπεύθυνα για περίπου το 20% των posts στο Instagram από το Ιράν. Υποστηρίζει πως οι γυναίκες που συνελήφθησαν ήταν υπεύθυνες για το ό,τι “δημιουργούσαν και μετέδιδαν ανήθικη και μη-Ισλαμική κουλτούρα και ακολασία”, ενώ πολλές ακόμα ερευνήθηκαν και κατάφεραν να ξεφύγουν μόνο με μία προειδοποίηση. Κάποιες γυναίκες υποχρεώθηκαν να κάνουν δημόσια αυτοκριτική.

Ανάμεσά τους, το πολύ γνωστό μοντέλο, Elham Arab. Η Elham κατηγορήθηκε πως “προωθούσε την ακολασία του δυτικού κόσμου” και κλήθηκε να απολογηθεί στο δικαστήριο. Με μαύρο μαντήλι πάνω από τα φρεσκοβαμμένα, μαύρα της μαλλιά, η Arab είπε πως μετάνιωσε που μπήκε στον χώρο της μόδας, χαρακτηρίζοντάς την απόφασή της μεγάλο λάθος.

“Πιστεύω πως όλοι οι άνθρωποι ενδιαφέρονται για την ομορφιά και θέλουν να γίνουν διάσημοι. Πρέπει πρώτα να λάβουν υπ’ όψιν τους το κόστος αυτής της απόφασης. Μία Ιρανή ηθοποιός μπορεί να μην χάσει πολλά αλλά ένα μοντέλο θα χάσει σίγουρα τη μαντήλα και την τιμή της”

 

Οι προαναφερθείσες συλλήψεις δεν είναι το πρώτο συμβάν που στρέφει την προσοχή στις γυναίκες του Ισλαμικού κράτους. Έχουν υπάρξει απειλές για την απόσυρση του διπλώματος οδήγησης για εκείνες που δεν φορούν μαντήλα κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Πλέον όμως η ίδια απειλή μεταφέρεται και στα social media.

“Η αποστείρωση των διάσημων διαδικτυακών χώρων είναι στο πρόγραμμά μας”, είπε ο Mostafa Alizadeh, αντιπρόσωπος του Ιρανικού Κέντρου Έρευνας και Καταπολέμησης Διαδικτυακών Εγκλημάτων. “Ξεκινήσαμε αυτό το πλάνο το 2013 με το Facebook και τώρα η εστίαση είναι στο Instagram.” To Facebook, το Twiter και το Youtube είναι μπλοκαρισμένα στο Ιράν, ενώ το Instagram παραμένει όχι μόνο προσβάσιμο αλλά και υπερβολικά επικερδές. Ο μέσος όρος εσόδων για ένα επιτυχημένο μοντέλο στην πλατφόρμα είναι 100 εκατομμύρια ριάλια (2.940.53 ευρώ), σύμφωνα με ανακοίνωση που δόθηκε.

Το δικαίωμα της επιλογής πρέπει να φυλακίζεται;

Οι γυναίκες που φορούν μαντήλα ή διαλέγουν να καλύψουν ολόκληρο το σώμα τους κατακρίνονται συνεχώς. Αρχικά να πούμε, πως το συγκεκριμένο ύφασμα είναι κομμάτι της θρησκείας και της κουλτούρας τους και συνήθως φοριέται ως σύμβολο σεμνότητας, ιδιωτικότητας και ηθικής. Υπάρχουν φυσικά πολλές περιπτώσεις στις οποίες οι γυναίκες αυτές υποχρεώνονται να φορούν τη μαντήλα χωρίς να το θέλουν. Αυτό είναι και το μοναδικό κατακριτέο της υπόθεσης. Η θρησκεία και η κουλτούρα ενός ανθρώπου, είτε συμφωνούμε είτε όχι, είναι προσωπική υπόθεση. Κάποιος θα μπορούσε να κατακρίνει την Ορθόδοξη εκκλησία πως απαγορεύει στις γυναίκες να μπαίνουν στο ιερό. Συνήθως όμως διαλέγουμε να κρίνουμε πράγματα τα οποία δεν γνωρίζουμε.

”Οι γυναίκες της μαντήλας” δέχονται συνεχώς ματιές λύπησης, ψιθύρους πίσω από την πλάτη τους και μερικές έχουν δηλώσει πως τους φέρονται σαν τρομοκράτες ή τις ρωτούν αν είναι καλόγριες.

Με λίγη έρευνα στο ίντερνετ μπορούμε να διαβάσουμε μαρτυρίες γυναικών που δέχονται ρατσισμό καθημερινά επειδή καλύπτουν μέρη του σώματός τους. Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι πως οι γυναίκες αυτές πολύ συχνά διαλέγουν να τα καλύπτουν. Και είναι δικαίωμά τους. Είτε για λόγους θρησκείας, είτε γιατί διαλέγουν να μην ενταχθούν στα πρότυπα ομορφιάς που πρεσβεύει ο δυτικός κόσμος. Ξανά: είναι δικαίωμά τους.

Όπως μία γυναίκα που ανήκει σε μία δυτική κοινωνία μπορεί να υποστηρίξει πως η μαντήλα είναι περιοριστική και καταπιεστική, αντίστοιχα μία μουσουλμάνα μπορεί να υποστηρίξει το αντίθετο. Πως δηλαδή τα δικά μας πρότυπα ομορφιάς περιορίζουν μία γυναίκα με το να βαφτεί, να δείξει το σώμα της και να φτιάξει τα μαλλιά της.

Για να είμαστε ξεκάθαρες, κανείς δεν υποστηρίζει πως μία γυναίκα στο Ιράν θα πρέπει να ακολουθεί κανόνες στους οποίους δεν πιστεύει, είτε προέρχονται από τη θρησκεία είτε από την κοινωνία. Ό,τι κι αν επιλέξει να ακολουθήσει θα πρέπει να μπορεί να το κάνει χωρίς να δέχεται κριτική, πόσω μάλλον να μη φυλακίζεται.

Το θέμα, λοιπόν, δεν έγκειται στο αν μία γυναίκα θα έπρεπε ή όχι να φοράει μαντήλα. Το θέμα είναι το δικαίωμα της οποιασδήποτε γυναίκας ανά τον κόσμο να έχει την επιλογή. Την επιλογή να καλύψει το σώμα της ή όχι, την επιλογή να ανεβάσει φωτογραφίες στα social media, το δικαίωμα να έχει την ελευθερία να είναι ένα ίσο μέλος αυτού του πλανήτη.

Τα ονόματα των γυναικών που βρίσκονται στη φυλακή μετά το συμβάν είναι: Melikaa Zamani, Niloofar Behboudi, Donya Moghadam, Dana Nik, Shabnam Molavi, Elnaz Golrokh και Hamid Fadaei.